3582321067

lO.d

H. Markiewicz: Styl tekstu literackiego i jego badanie

STYL:

pojęcie stylu - z retoryki starożytnej - znaczyło odmianę, sposób pisania;

Wmckelmann - oznaczył nim okresy sztuki greckiej;

pojęcie wieloznaczne - używane do wypowiedzi językowych, do jednostkowych / zbiorowych zjawisk ze sfery literatury, sztuki, kultury;

zespół cech, stanowiących o odrębności, wybór zasad albo rezultat wyboru, zespół cech ekspresywnych wobec jednostkowego / zbiorowego podmiotu twórczego, forma (ukształtowanie części składowych i ich układ), zasada organizująca, która stanowi o jedności formy (Nietzsche); często ma nacechowanie wartościujące;

tu: o stylu w znaczeniu opisowym a nie wartościującym (czyli nie: styl potoczny, urzędowy itp.).

STYL LITERATURY PIĘKNEJ:

czasem odrębny, swoisty system (tragedia łdasycystyczna); czasem łączenie elementów różnych stylów (realizm XIX i XX wieku); wykracza czasem poza granice języka literackiego (ma archaizmy czy elementy gwarowe);

tu: językowe aspekty dzieł literackich;

styl jako system też pozajęzykowych środków artystycznych = to było rozpowszechnione wśród teoretyków literatury o orientacji marksistowskiej, jako pojęcie upodrzędnione w stosunku do metody i kierunku.

STYL JĘZYKOWY DZIEŁA LITERACKIEGO fSTYL TEKSTU LITERACKIEGO! -

odmiany:

indywidualne użyde języka ogólnego, rezultat odchylenia od normy (Vosser, Bloch); system środków ekspresywnych (modyfikujących i uzupełniających podstawową informację semantyczną zawartą w wypowiedzi (Tomaszewski, Fónagy); sposób, system lub rezultat ukształtowania - wyboru transformacji i uporządkowania tworzywa językowego, rozpatrywany w perspektywie genetyczno-językowej, opisowej i funkcjonalnej (Winogradów, Klemensiewicz); charakterystyczna jakość postaciowa tekstu literackiego (Górny); ekspresja podmiotu twórczego (Spitzer, Kleiner, Barthes).

Zatem: styl tekstu literackiego - s. 104 -105 - zespół obecnych w nim tendencji selektywnych, transformacyjnych i konstrukcyjnych wobec tworzywa językowego, które uruchamiając w tekście funkcje towarzyszące (...) uzupełniają w ten sposób podstawową informację semantyczną zawartą w wypowiedzi, określają jej przynależność gatunkową i wyróżniają (...) jej podmiot autorski, albo autorski i fikcyjny.

W tym pojędu stylu mieści się też ukształtowanie brzmieniowe.

Charakterystyki językowe (gramatyczno-słownikowe) - usuwają z pola uwagi to, co mieści się w granicach normy językowej. Uwzględniają słowa-łducze (wyrazy o częstości pojawiania się wyższej niż przedętna), czy preferowane konstrukcje składniowe.

Badacze i szkoły,

francuskie - zbliżają się do opisu gramatyczno-słownikowego;

1