3582321102

Budowa normy prawnej

Norma prawna - to wynikająca z przepisów prawa reguła postępowania, wydana lub usankcjonowana przez państwo, zagwarantowana przymusem państwowym. Norma prawna stanowi rezultat interpretacji przepisów prawa. Norma prawna jest najmniejszym analitycznym elementem prawa, który daje odpowiedź na pytania: kto, w jakich warunkach, jak powinien postąpić i jakie są negatywne następstwa zachowania niezgodnego z wzorem powinnego zachowania.

Normy prawne czyli wypowiedzi, jak określone osoby w określonych okolicznościach mają się zachować, są zawarte w ustawach, rozporządzeniach, umowie zbiorowej pracy lub także orzeczeniach sądowych albo mogą być przechowywane jedynie w świadomości.

Normy prawne są normami generalnymi tj. adresowanymi do nieokreślonej imiennie liczby podmiotowi przeważnie obliczonymi na wielokrotne zastosowanie.

Normy indywidualne nie są normami prawa. Są natomiast aktami stosowania prawa. Mają charakter konkretny. Dotyczą imiennie określonego podmiotu i odnoszą się do jednorazowej sytuacji.

Norma prawna ma charakter dwustronny. Z każdej normy prawnej wynika, dla jednej strony obowiązek a dla drugiej osoby prawo. Drugą stroną są organy państwowe.

Norma prawna jest wypowiedzią, która powinna udzielać odpowiedzi przynajmniej na trzy pytania:

1)    kto i w jakich okolicznościach ma się zachować w pożądany sposób,

2)    jak ma się zachować adresat normy,

3)    jak zareaguje państwo, jeżeli adresat nie zachowa się w sposób wskazany w normie.

Wyróżnia się dwie główne koncepcje budowy normy prawnej:

I. Koncepcjatrójelementowa:

Według tej koncepcji normę prawną dzielimy na:

A.    HIPOTEZA to ta część normy prawnej, która wskazuje jej adresatów oraz okoliczności, w jakich mają się oni zachować w sposób wskazany w normie.

B.    DYSPOZYCJA - to najważniejsza część normy. Wskazuje ona sposób postępowania, jakiego od adresatów normy oczekuje normodawca.

c.    SANKCJA - ta część mówi o tym, jak zareaguje

państwo na niezastosowanie się przez adresata do wskazań zawartych w dyspozycji normy.

Adresatem pierwotnym jest ten podmiot, o którym mowa w hipotezie i dyspozycji normy. Adresat wtórny to ten podmiot, o którym mowa w sankcji, i jest nim zawsze państwo, jakieś jego organy. Adresat wtórny wchodzi do akcji warunkowo, gdy adresat pierwotny nie zachowa się w sposób wskazany w dyspozycji normy