kartkówka I:
1. jak charakteryzuje sie horyzontalny rozkład temp wody w baltyku w wybranym sezonie
2. zasolenie wod w baltyku
3. pozrownaj sezonowy rozkład pionowy tern w baltyku południowym i botniku
4. porównaj zasolenie baltyku
5. jakie czynniki kształtują zasolenie baltyku
6. co decyduje o rozkładzie temp wody morza bałtyckiego
odp 2-Ze względu na niskie zasolenie Bałtyk zalicza sie do wód slonawych (mezohalinowych) i określa morzem pótsłonym. Średnie zasolenie wynosi ok. 7%o. Na ogól waha się w granicach od 2 do 12%o. choć zimą zasolenie nie przekracza 0,78% w Zatoce Gdańskiej . W Kattegacie i Skagerraku wynosi ok. 20%o, w Bełtach i Zatoce Kilońskiej ok. 15-17%o, przy polskich wybrzeżach ok. 7%o, w Zatoce Puckiej spada do 6,2%o, w Zalewie Wiślanym tylko 1-3%o. w Zatoce Fińskiej i Botnickiej spada do 2%o. Stosunkowo duże różnice zasolenia w Baltyku występują w kierunku pionowym. Słona woda jako cięższa opada ku dnu basenu. Na przykład w Basenie Bornholmskim przy powierzchni wynosi ok. 7,5%o a przy dnie. na głębokości 100 m sięga aż 15-18%o.Niskie zasolenie Bałtyku spowodowane jest względnie niskimi temperaturami i związanym z tym mniejszym tempem parowania wody w obszarze szerokości geograficznych akwenu. Przykładem morza, w którym parowanie jest bardzo intensywne i zwiększa zasolenie do ok. 40%o, jest Morze Śródziemne, jak we wszystkich wodach tego zakresu szerokości geograficznej.
Odp5-Zależy ono od:
- większe jest przy dnie
- wody wpadające rzekami do morza obniżają zasolenie
- opady obniżają zasolenie
- utrudniona wymiana wody z Atlantykiem obniża zasolenie
- parowanie wody podwyża zasolenieOdpl-Latem (linia czerwona) najcieplejsza woda znajduje się na powierzchni. Na głębokości 20-30 m i poniżej formuje się termoklina, czyli warstwa skoku termicznego. Poniżej niej zalega warstwa wody chłodnej z poprzedniej zimy. Wraz z trwaniem lata woda powierzchniowa ogrzewa się i termoklina obniża swoją głębokość.Wiosną i jesienią (linia zielona) w całym profilu woda ma podobną temperaturę, przeważnie 4 - 6°C. Wzrasta ona lekko w kierunku dna.Z mą (linia biała) najniższa temperatura wody znajduje się w warstwie powierzchniowej i wzrasta powoli w kierunku dna. Jest to układ odwrócony w stosunku do lata. Odp6-Woda bałtycka cechuje się charakterystycznym uwarstwieniem. Głębsza warstwa wody jest bardziej słona i wahania jej temperatury są małe. (warstwa izotermiczna). Górna warstwa wody jest izohalinowa (mniej więcej wyrównane, słabsze od głębinowej zasolenie) ale temperatura posiada określony reżim roczny.Odp 3 i 4 -Poziomy rozkład zasolenia:
Zasolenie wody morskiej jest różne, zależy od temperatury, intensywności parowania, opadów i dopływu wód słodkich rzek. W strefach zwrotnikowych zasolenie osiąga wartość do 38%o., malejąc ku biegunom do około 25%o.
Bardzo wysokie zasolenie w strefach podzwrotnikowych związane jest z silnym parowaniem i małymi opadami atmosferycznymi. Morza śródziemne tej strefy maja zasolenie do, 46%o,, czego przykładem jest Morze Czerwone.
W strefie okołorównikowej zasolenie wynosi średnio 34 %o. jest to związane z deszczami zenitalnymi i wysładzającym wpływem potężnych rzek
W strefach umiarkowanych na zasolenie wód maja wpływ rzeki, które wysładzają wodę morska oraz nierównomiernie rozmieszczone w ciągu roku opady atmosferyczne.
W strefach okołobiegunowych zasolenie jest mniejsze, wskutek odsalania się wody powierzchniowej związanego z jej zamarzaniem i topnieniem.
Pionowy rozkład zasolenia:
Wykazuje nieznaczne zmiany. Do głębokości około 400 m różnica zasolenia uwarunkowana jest szerokością geograficzna i intensywnością parowania. Poniżej tej głębokości zamiany są minimalne i zasolenie waha się w granicach 34-35 promili we wszystkich szerokościach geograficznych.- Poziomy rozkład temperatur:
Związany jest przede wszystkim z szerokością geograficzna. Temperatura powierzchniowych wód oceanicznych waha się od -2C. (Morze Białe) w okolicach polarnych do +28 C. w obszarach równikowych. Średnia roczna temperatura wód powierzchniowych oceanów wynosi +17,4 C. Najwyższe temperatury wód powierzchniowych występują w Morzu Czerwonym i Zatoce Perskiej +36 C.
Rozkład powierzchniowych wód wszechoceanu zakłócany jest miedzy innymi prądami morskimi. Zimne prądy płynące z obszarów okołobiegunowych znacznie ochładzają temp. Wód, natomiast ciepłe prądy z obszarów