EGZAMIN Z METODOLOGII BADAN SPOŁECZNYCH
Etapy procesu badawczego a teoria
Proces badawczy - to całościowy schemat działania, które naukowcy podejmują w celu
wytworzenia wiedzy
Etapy:
1. problem badawczy
2. hipotezy
3. plam badawczy
4. pomiar
5. zbieranie danych
6. analiza danych
7. uogólnianie (generalizacja)
Etapy te następują kolejno po sobie i każdy z tych etapów wpływa na teorię a teoria wpływa na te etapy.
Teoria E. Babbie:
Systematyczne wyjaśnianie obserwacji wiążących się z jakimś konkretnym zjawiskiem społecznym np. przestępczością nieletnich
Najbardziej istotną cechą procesu badawczego jest jego cykliczny charakter. Zwykle rozpoczyna się problemem a kończy uogólnieniem W wyniku generalizacji powstałe wnioski mogą stać się początkiem cyklu następnego. Proces badawczy jest też samokoiygujący. Badacze testują w sposób logiczny i empiryczny wstępne wnioski czy hipotezy dotyczące procesu badawczego. Jeżeli wnioski zostaną odrzucane to na ich miejsce formułuje się nowe.
Czym jest problem badawczy i skąd go wziąć?
Problem badawczy - to bodziec intelektualny wywołujący relacje w postaci badań naukowych, np. dlaczego studenci podejmują prace zarobkową.
Nie wszystkie bodźce intelektualne mogą być badane, nie każde zachowanie jest sterowane wiedza naukową. Podstawowych założeń w nauce nie da się dowieść, np, Czy błękit nieba jest ładniejszy od zieleni lasu
Problemy, których nie można empirycznie uzasadnić ( tzn nie można zweryfikować z obserwowanymi zachowaniami) lub te, które dotyczą subiektywnych preferencji, wierzeń, wartości czy upodobań, nie poddaje się badaniom empirycznym.
Aby problem badawczy był empirycznie uzasadniony musi zostać w sposób jasny i precyzyjny sformułowany. Czyli trzeba dokładnie wskazać, co chcemy zbadać. Problem nie może być wieloznaczny i niejasny.
Formułując problem badawczy społeczny musimy rozważyć jednostkę analizy tzn określić, jakie są podstawowe elementy badanego zjawiska. Od jednostki analizy zależy wybór planu badawczego, sposób zbierania danych oraz metody ich opracowywania. Określenie jednostki analizy jest konieczne z powodów metodologicznych
Co to jest jednostka analizy w badaniach społecznych?
W badaniach społecznych nie istnieją żadne bariery dotyczące jednostek analizy, czyli tego, kto lub, co ma być poddane badaniu.
Jednostka analizy wg. Babbiego - to, co lub, kto będzie badane. W naukach społecznych najbardziej typową jednostką analizy są pojedynczy ludzie. Badacze analizując pojedyncze jednostki mogą łączyć opisy, aby przedstawić złożony obraz grupy, którą jednostki reprezentują. Mimo że ostateczny opis dotyczy grupy to nadal oparty jest na opisach poszczególnych jednostek Typowe jednostki analizy w badaniach społecznych:
- jednostki indywidualne
- grupy społeczne
- organizacje
- wytwory społeczne, czyli wszelkie wytwory istot społecznych lub ich zachowań Pierwszą klasę takich wytworów tworzą konkretne przedmioty np. książki druga klasę tworzą interakcje społeczne np, małżeństwa, przyjaźnie itd
Formułując problem badawczy społeczny musimy rozważyć jednostkę analizy tzn określić, jakie są podstawowe elementy badanego zjawiska. Od jednostki analizy zależy wybór plany badawczego, sposób zbierania danych oraz metody ich opracowywania. Określenie jednostki analizy jest konieczne z powodów metodologicznych