Metodologia badań społecznych
Wykład na 6 wykładzie zaliczenie - trzeba coś wyjaśnić, pytania otwarte / podaj przykład Wykład 1 (08.10)
1. Źródła filozoficzne orientacji poznawczych w badaniach naukowych - ogólne założenia ontologiczne i epistemologiczne
2. Pojęcie, kryteria klasyfikacji i struktura nauki. Pojęcie metody i metodologii badań społecznych
3. Metodologiczne podstaw)' współczesnych nauk społecznych - geneza orientacji
4. poznawczej pozytywistycznej i humanistycznej
2. Działy filozofii wq przedstawicieli Akademii Platońskiej;
ONTOLOGIA - nauka o bycie, podstawowy' dział filozofii, zajmuje się : 1. Teorią bytu 2. Charakter rzeczywistości, 3. Struktura rzeczywistości
EPISTEMOLOGIA - nauka o poznaniu, teoria poznania, zajmuje się poznaniem ludzkim, analizą procesów poznawczych umożliwiających zdobyw anie w iedzy
.-nauka o wartościach
3. Idealizm - rzeczywistość jest bytem, wytworem naszego umysłu. My określam sobie rzeczywistość. Rzeczywistość jest jaka jest. Istnieje niezależnie od naszych emocji.
Idealizm obiektywny- jedynym istniejącym bytem jest idea, duvh, byt istnieje niezależnie od rzeczywistości materialnej, która jest jego tworem, pochodną.
Idealizm subiektyw ny - istnienie rzeczywistości to wrażenia, myśli istniejące w podmiocie
REALIZM - realizm onlologiczny - przeciw stawny idealizmow i - rzeczywistość istnieje obiektywnie, jest zewnętrzna w stosunku do poznającego przedmiotu.
EPISTEMOLOGIA - nauka o poznaniu, zajmuje się :
• Istota, cele, przedmiot, treści, proces)', metody, warunki, rezultaty, kryteria poznania
• Struktura, źródła poznania, znaczenie dla teorii i praktyki
• Uwarunkowania historyczne, społeczne i psychologiczne
4.Stanowiska w teorii poznania
IDEALIZM - idealizm teoriopoznawczy (immanentny) - rzeczywistość istnieje tylko w myśli przedmiotu, podmiot w poznaniu tkwi we własnych przeżyciach, w'rażeniach
REALIZM- realizm teoriopoznaw czy - przedmioty istnieją niezależnie od spostrzegającego go umysłu ludzkiego ; istnieje obiektyw ny porządek rzeczywistości, a człowiek ma możliwość jej poznawania.
5. Kierunki poznania - metody poznawania rzeczywistości:
1.. EMP1RYZM - wywodzi poznanie ludzkie z dośw iadczenia zmysłowego zewnętrznego lub wewnętrznego :
• Empiryzm genetyczny- związany z określeniem pochodzenia , genezy wiedzy - pojęć, sądów, teorii czyli ze źródłami wiedzy.
o Wersja radykalna - podstawą wiedz)' jest doświadczenie
o Umiarkowana - dośw iadczenie jest źródłem wiedzy określonego rodzaju, ale istnieją też inne - niezwiązane z doświadczeniem
• Empiryzm metodologiczny (aposterioryzm) - związany z określaniem sposobu osiągania w iedzy, jej weryfikacji.
o Wersja radykalna - tylko metody doświadczalne są podstawą do oceny wartości poznawczej twierdzeń i teorii
o Umiarkow ana - obok wiedzy empirycznej istnieje wiedza nie empiryczna