3582322665

Formy preferowane przez drugie pokolenie:

Powieść, np. Żmichowskiej, Kraszewskiego.

W 2000 r. Danuta Zawadzka wydała książkę pt. „Pokolenie wileńskie” - to próba wyróżnienia dodatkowego pokolenia, tego z kampanii napoleońskiej - Pokolenia Starych Ułanów. Zaliczyć do tego pokolenia można Aleksandra Fredrę, urodzonego przed Mickiewiczem, a także Malczewskiego.

Nazwa epoki, jej historia.

Nazwa funkcjonowała w wersji odmiennej niż teraz - Romantyzm (z francuskiego lub angielskiego). Tatarkiewicz napisał artykuł pt. „Romantyzm”, czyli rozpacz semantyki. Podał 25 definicji romantyzmu, za każdym razem ten termin wskazuje na inne zjawisko.

•    związane z uczuciem (ono jest najważniejsze),

•    wyobraźnia - imaginacja stwarza obraz rzeczywistości, stwarza rzeczywistość, poezja i sztuka to rzecz wyobraźni,

•    poetyczność jako najważniejsza cecha poezji, literatury. Dominuje poezja. Romantyczny = poetyczny, poetycki.

To trzy różne kręgi znaczeń, ale wśród nich można wyznaczać kolejne kręgi, np.

-    uczucia tkliwe,

-    duchowa natura sztuki (oko duszy).

Romantyzm to dawanie przewagi duchowi nad formą, tak myśli m.in. Hegel (tak on rozumie romantyzm). Pojawia się pragnienie przebywania w sferze duchów. To przewaga rozumień etycznych nad estetycznymi. Mickiewicz zaczyna od manifestów etycznych - „Grażyna”, „Konrad Wallenrod". Silne jest przekonanie o niesprawiedliwości świata, katastrofizmie. Romantyzm to protestantyzm literatury, to bunt przeciw regułom, zasada, która zmierza ku otwartej formule wolności człowieka. To walka romantyków z klasykami. Wczesny romantyzm to romantyzm indywidualistyczny z bayronowym bohaterem - samotnik, odwrócony od reszty. Indywidualista, niezrozumiały przez innych - „Konrad Wallenrod” (Gustaw). Romantyzm to subiektywizm w literaturze, sztuce, twórca przedstawiał swoje widzenie świata i rzeczy. Poprzez dzieła wypowiada się duch czasów - tak karze romantyzm. Romantyzm usiłuje dotrzeć do istoty rzeczy, do głębi. R. to symbolizm, podróż do alegorii, do symbolu. R. to nie stawianie sztuce żadnych granic, co powoduje wielorakość form, formatów i ich ujęć. R. to wrogie nastawienie wobec uniwersalizacji i standaryzacji, to wzorowanie się na naturze, która jest właśnie zmienna, wieloraka, to bunt wobec uproszczenia, bo natura jest przecież dzika. Sztuka ma się rozwijać, wykraczać poza wyobraźnię, nie ulegać schematom. Często ucieka się w świat fikcji, wyobraźni, złudzeń, marzeń, zjaw. To oderwanie od rzeczywistości, teraźniejszości. R. to ciąg pojęć związanych z ruchem, prądem, to uwielbienie rozmachu, pędy, skłonności o pochwały silnego działania, które uderza, wstrząsa ludźmi - idealizował ideał piękna. Brak harmonii jest istotny dla romantyzmu. Główny temat to konflikt ludzkiej duszy, bądź w społeczeństwie, społeczeństwie także cierpienie wywołane konfliktem.