Cechy wypowiedzi publicystycznych
Publicystyka to pewien sposób przekazywania myśli, emocji i wpływania na odbiorcę. Dlatego wśród wielu tzw. stylów funkcjonalnych wyodrębnia się styl publicystyczny. Łączy on w sobie elementy stylu potocznego, stylu naukowego i stylu artystycznego. Z pierwszego przejmuje m.in. konkretność, skłonność do wyrażeń zabarwionych emocjonalnie, skrótowych konstrukcji. Stylowi artystycznemu publicystyka zawdzięcza stosowanie takich środków, które pozwalają tworzyć sugestywne obrazy, a także liczne figury stylistyczne i bogactwo słownika. Styl naukowy to precyzja wywodu, odwoływanie się do zasobu pojęciowego wielu dziedzin wiedzy, liczne cytaty i przytoczenia cudzych poglądów. Dodać tu należy techniki właściwe komunikacji bezpośredniej - możliwe do rozwinięcia szczególnie w obszarze mediów elektronicznych (radia i telewizji).
Jeśli wszystkie wypowiedzi publicystyczne umieszczane w gazecie lub publikowane w innych mediach ulegną stereotypizacji, publicystyka zostanie pozbawiona możliwości permanentnego oddziaływania na czytelnika. Polega ono m.in. na tym, że w piśmie, gazecie, programie telewizyjnym występują obok siebie rozmaite wypowiedzi typu publicystycznego; mogą one wchodzić ze sobą w różnorakie związki, uzupełniać się nawzajem, "dyskutować" ze sobą. Dzięki periodyczności ukazywania się wypowiedzi, publicyści mogą stale oddziaływać na odbiorcę w wielu płaszczyznach, prezentować mu nowe pomysły, stwarzać sytuację oczekiwania na kolejne publikacje poświęcone jakiejś kwestii.
Pułapką publicystyki jest także natrętne moralizowanie, narzucanie się z własnymi racjami, protekcjonalizm - słowem traktowanie czytelnika jak partnera niedojrzałego intelektualnie.
Odwrotną stroną tej tendencji bywa poddawanie się - nawet podświadome - presji potocznych sądów i ocen. Publicysta może wprawdzie zdobyć w ten sposób krótkotrwałą popularność, ale