Zagadnienie ogólne finansów:
Finanse jest to ogól zjawisk ekonomicznych związanych z ruchem pieniądza w procesie podziału i wymiany wartości.
Na ruch pieniądza składa się:
1) Gromadzenie.
2) Podział
3) wydatkowanie środków pieniężnych.
Przedmiotem zainteresowania finansów jest
• pieniądz będący w mchu (np. j ego emisj a przez system bankowy),
• cyrkulacja miedzy różnymi podmiotami gospodarczymi
• oraz gromadzenie w nim oszczędności i rezerw.
Finanse zajmują się analiza zjawisk pieniężnych na tle ich związku z przebiegiem pewnych zjawisk w gospodarce, w takich dziedzinach jak
• produkcja
• podział
• spożycie indywidualne i zbiorowe
• inwestycje
• oraz wymiana za granicą.
Zasób pieniężny = jest to ogół środków pieniężnych będących w do dyspozycji podmiotu gospodarczego którymi podmiot gospodarczy może swobodnie dysponować lub gospodarować. Fundusz pieniężny => to zasób pieniężny przeznaczony na realizację określonego celu np. budżet centralny, budżety gmin fundusz socjalny
Zjawiska finansowe według kryterium podmiotowego i przedmiotowego:
1. Wg kryterium Przedmiotowego— zjawiska finansowe dotyczą różnego rodzaju przepływów strumieni pieniężnych
a. PRZYCHODY I WYDATKI MATERIALNE I OSOBOWE
• ruchowi środków pienię towarzyszy równoczesny ruch wartości materialnej (usługi dobra):
• Są one regulowane głownie przez mechanizm rynkowy zgodnie z relacjami podaży i popytu;
b. PRZYCHODY I WYDATKI REDYSTRYBUCYJNE
• inaczej transfery lub płatności transferowe
• występują wtedy, gdy mchowi pieniądza nie towarzyszy ruch wartości materialnej
• nie podlegają regułom rynkowym lecz są regulowane jedynie przez prawo finansowe;
• charakteryzuje je brak wzajemnego świadczenia ze strony podmiotu gospodarczego, który otrzymał te wartości pieniężne
• są to np. podatki, opłaty, zasiłki emerytury, dotacje i subwencje, darowizny;
c. PZYCHODY I WYDATKI KREDYTOWE
• związane są z działalnością gospodarcza banków;
• dla banku wydatek w postaci udzielenia kredytu nie jest wydatkiem pieniężnym (nie pomniejsza własnych zasobów pieniężnych) natomiast kreuje nowy zasób pieniądza kredytowego:
• spłata kredytu przez pożyczkobiorców nie jest przychodem pieniężnym dla banku (nie powiększa zasobów pieniężnych banku):
d„ PRZYCHODY I WYDATKI UBEZPIECZENIOWE
• dwa rodzaje ubezpieczeń społeczne i gospodarcze;
• cechy specyficzne ubezpieczeń społecznych:
1