ekwiwalenty;
kredytowym;
FINANSE I BANKOWOŚĆ
t.l. Wstęp do nauki o finansach I bankowości - wykład.
1. Definicja finansów:
fJniotLe - to:
h ogół 2jawisk ekonomicznych związanych z gromadzeniem I podziałom zasobów pieniężnych;
® pieniężny mechanizm wymiany 1 podziału wartości materialnych;
» to proces wymiany 1 podziału, realizowany za pomocy pieniądza;
Gospodarka finansowa - to wszystkie formy świadomego działania w dziedzinie kształtowania pieniężnych stos inków wymiany 1 podziału
2. Etapy działania gospodarki finansowej:
a) Przygotowanie
przeprowadzenia procesu wymiany 1 podziału
b) Faktyczna realizacja
c) Ewidencja i analiza przebiegu
stosunków finansowych w przeszłości w celu
wypracowania wniosków I zaleceń co do
przeprowadzenia analogicznych operacji w przyszłości.
3. Towar.
Towar - jest to produkt pracy ludzkiej przeznaczony do wymiany.
PMamrtafci Bauru
♦ wartość użytkowa
♦ wartość wymienna
- Pianiądz jast wyntkiam produkcji towarowaj -
- Pian ląd* będący towarem ma wartość użytkową l wymianną -
(a) Wartość użytkowa pieniądza przejawia się
(ujawnia się) w procesie wymiany. Wartość użytkowa pieniądza nie może istnieć bez wymiany.
(b) Wartość użytkowa pemądza pokrywa się z
wartością wymienną.
A. Teoria finansów:
W świacie prodirentów towarów stos mak posiadacza pieniądza da posiadacza towarów jest stosunkiem dysponenta, który w każdej chwili może zamienić skrzep pracy ogólnospołecznej zawarty w postaci pieniądza w skrzep pracy konkretnej zawarty w wartości użytkowej dowolnie wybranego towaru
Ł«hy,. dłub ;mjrvm iamr.fflał* tiać ta fmltta
oiemadza:
(1) rzadkość występowania
(2) trwałość
(3) duży koszt pozyskania
EniDOft - są to zasoby pieniężne, operacje tymi zasobami oraz normy prawne regulujące te operacje.
FI na na o publiczne - są to publiczne zasoby pieniężne, operacje tymi zasobami oraz normy prawne negujące te operacje.
5. Różmoe między finansami prywatnymi a
finansami piblicznymi:
m różnica o charakterze strategie mym:
Finanse prywatne:
• równowaga kierowana jest przez prawo gospodarki rynkowej;
Finanse ptbliczne:
• równowaga zdominowana jest przez interwencje władz państwa oraz ich decyzja;
s> różnica podsta wo wa:
Finanse prywatne:
• nie występuje przymus po strome dochodowej, ale występuje przymus pa stornie wydatkowej;
• operacje w zakresie finansów prywatnych me mają wpływu na finanaa publiczne;
• służą gromadzeniu zysków indywidualnych;
• wielkość (skala) obu tych finansów Jest nieporównywalna;
Finanse piiiliczna:
• państwo dysponuje pod przymusem dla zapewnienia sobie dochodów, natomiast me podlega przymusowi w zakresie realizacji wydatkowej;
• wyrażają się w pieniądzu a zawiadowcą jest państwa;
• skierowane są na realizację interesu ogółu
• wielkość (skala) obu tych finansów jest nieporównywalna;
6. Finanse piiiliczna zajmują się [zakres
funkcjonowania);
A. organzacją finansową
państwa.;
B. opracowaniem, uchwalaniem i wykonywaniem oraz kontrolą ustawy huJżetowej;
C. problematyką dochodów publicznych ze szczególnym uwzględnieniem podatków i pożyczek;
D. wydatkami publicznymi;
E. organizacją i operacjami skarbu publicznego.
F. organzacją i operacjami finansowymi zdecentralizowanych związków
ptbliczno-prawnych - tzw, samorządy.
7. Czy finanse publiczne ma» charakter obiektywny czy subiektywny?
„Państwo jest bytem obiektywnym’ - tak twierdził Platon, Czyli finanse puhliczne mają charakter obiektywny-tak, są obiektywną koniecznością.
KmmmciA ziawibk finansowych
(1) przedmiotowa (co?)
Traktując finanse jako instrunent pieniężnego podziału wartości materialnych (dobra 1 usługi) pomiędzy poszczególne jednostki gospodarcze za
jgadmiatflwa_kmariim_kkUDŁflktil_zjawisk
finansowych przyjmujemy związek między ruchem pieniądza a ruchem wartości materialnych (dobra i usługi), będących przedmiotem podziału pieniężnego.
Rodząie strun lama - postać pieniądza:
3.) dochody 1 wydatki typu materialnego:
W tym samym momencie czasu wystąpiła dochód I wydatek materialny. W tym samym czasie następuje przesuiięcie wartości finansowej - ruch piamąidza.
b) dochody i wydatki typu redystrybucyjnego: W tym samym momencie dochód redystrybucyjny powoduje wydatek redystrybucyjny - nie ma tu rzeczy Są to. np. stypendia, zasiłki.
c) dochody 1 wydatki typu kredytowego:
Bank uizielając kredytu tworzy nową wartość, która zostaje postawiona kredytobiorcy i na rachunku przyjmie dochód kredytowy.
Kredytodawca - bank
Kredytobiorca - dowolny podmiot
gospodarczy
Dochód kredytowy - są to środki finansowe jakie pojawiają się na rachunku kredytobiorcy w momence zaciągnięcia (uzyskania) kredytu,
Mntatfift_la&drta.¥Or - i«t to wydatek jaki ponosi kredytobiorca w momencie sptaty kredytu np.
• spłata raty kredytowej - to
wydatek kredytowy;
• spłata raty odsetkowej - to
wydatek redystrybucyjny;
Dochód I wydatek kredytowy występuje wspólnie.
<• (2) podmiotowa (kto?)
BflgYflUactfl nodffliafiaaa Zjawisk finansowych opiera się na kryterium rodzajowego zróżneowania jednostek gospodarczych .VlU.iAKblwjimjcu^imvLni^uiu«jiruu
jsdimotaL
□ finenm przedsiębiorstw.-
przychody: • gromadzenie dochodów z tytułu
sprzedaży towarów 1 usług;
* materialne i • o charakterze
• dotacje z budżetu państw, np. dotacje podstawowych środków opatrunkowych;
Ia.nefen£.-._z__ntnlui__taAiUiftjwdift - to
przesuwanie istniejących zasobów finansowych między podmiotami dysponującymi nadwyżkami finansowymi a podmiotami zgłaszającymi na nie zapotrzebowania;
* dokonywanie
zakupów o charakterze redystrybucyjnym;
•transfery: -
-opłaty
oprocentowanie
- wypłaty dywidend -składki na ZUS -wydatki kredytowe
O finanse ludności ['finanse gospodarstw domowy ch).-
Prawo Eaala - „W miarę wzrostu dochodu gospodarstwa domowego udział wydatków na żywność w całości wydatków gospodarstw
domowych maleje".
Fundusz aerobodeel ttecrell - jest to w działalności gospodarstw domowych ta część dochodów i wydatków, która me jest
związana z finansowaniem podstawowych potrzeb życiowych ludności.
przychody. * wynagrodzenia za pracę;
• transfery: dochody właścicieli przedsiębiorstw w postaci:
- udziałów -akcji -dywidend -emerytury
- renty
- zasiłku
- ubezpeezema dobrowolnego
wydatki: * zaklei towarów 1 usług o
charakterze konsumpcyjnym:
-wydatki materialne
- wydatki ekwiwalentne •transfery:
- podatki
-opłaty
-składki
-oprocentowanie kredytów
-wydatki kredytowe
O finanse pub tema,-
W skład finansów nielicznych wchodzą:
1. FINANSE PAŃSTWA: przychody •kredyty
•transfery: #
dotacje i subwencje
• podatki
• opłaty
-grzywny (kary)
- dochody z przedsiębiorstw, np. wpłaty zysków I dywidendy
- pożyczki bankowe lokowane w
baniach
- pożyczki z rynku kapitałowego w postaci obligacji
- bony skarbowe
- dochody kredytowe przybierające postać kredytów bankowych
wydatki: • mają charakter ekwiwalentny
• wynagrodzenie
• transfery 2 tytiiu świadczeń ubezpieczenia społecznego
• dotacje i subwencje
dla przedsiębiorstw I gospodarstw domowych
• o charakterze
2. FINANSE SAMORZĄDÓW TERYTORIALNYCH
O finanse banków i innych instytucji kradytowych
Syami daugaihlams
I. Narodowy Bank Polski (NBP)
II. Inne banki komercyjne
Wydatki: • dokonywanie zakupów o B. & PodMUffllW.flMrKIfl
charakterze materialnym;
podatki
kredytów
bankowych]
Prawo Engla
sektora publicznego
kredytowym