Metrologia, miernictwo, nauka o pomiarach. Obejmuje wszystkie teoretyczne i praktyczne problemy związane z pomiarami, niezależnie od rodzaju wielkości mierzonej i dokładności pomiarów. Rozróżnia się metrologię:
- metrologia ogólna, obejmuje zagadnienia pomiarów wspólne dla wszystkich zastosowań (np. układy jednostek miar, właściwości narzędzi pomiarowych),
- metrologia stosowana, odnosi się do określonego rodzaju wielkości mierzonej lub obejmującą pomiary w określonych dziedzinach (np. metrologia warsztatowa, metrologia elektryczna),
- metrologia prawna, zajmuje się zagadnieniami odnoszącymi się do jednostek miar, metod pomiarów i narzędzi pomiarowych z punktu widzenia urzędowo ustalonych wymagań technicznych i prawnych,
- metrologia teoretyczna, zajmuje się teoretycznymi zagadnieniami pomiarów (np. błędami pomiarów) oraz technikami pomiarów.
Metron - miara, logos - nauka Metrologia - nauka o pomiarach
Pomiar - doświadczalne porównanie określonej wielkości mierzonej z wzorcem tej wielkości przyjętym umownie za jednostkę miary. Wynikiem pomiaru jest wartość liczbowa mówiąca ile razy wielkość mierzona jest większa lub mniejsza od wzorca.
Cechy pomiaru: wiarygodność, dokładność, jednolitość
Pomiar - zespół działań mających na celu wyznaczenie wartości pewnych wielkości.
Natomiast wg innych autorów pomiarem nazywamy czynności, po których wykonaniu można stwierdzić, że w chwili pomiaru dokonywanego w określonych warunkach, przy wykorzystaniu określonych środków (narzędzi) i wykonaniu tych czynności wielkość mierzona X miała wartość: a < x< b. Stwierdzenie, że x znajduje się w przedziale od a do b nazywamy wynikiem pomiaru, przy czym b - a = 2e jest miarą dokładności pomiaru.
Wzorzec to ciało fizyczne służące do odtwarzania jednostki miary określonej wielkości fizycznej z określoną dokładnością. Dla każdej wielkości fizycznej istnieje inny wzorzec.
W praktyce do odtwarzania miary danej wielkości może być stosowanych kilka rodzajów różnych wzorców np. wzorcem napięcia może być ogniwo Westona lub układ z diodą Zenera Proces pomiarowy
- Cel pomiaru - zdobycie informacji o otaczającym nas świecie materialnym.
- Zadania procesu pomiarowego
wielkości mierzalne - istnieje wzorzec i jednostka wielkości niemierzalne - brak wzorca i jednostki
Obserwacja - proces przyjmowania przez obserwatora sygnałów uzyskiwanych ze źródła