Finanse to nauka, która zajmuje się zjawiskami i procesami pieniężnymi.
Pieniądz, środek płatniczy, wymiany, miernik płatności.
Pieniądz powszechnie przyjmowany środek zapłaty przy zakupie dóbr i usług, powszechnie przyjmowany środek regulowania wszelkiego rodzaju zobowiązań (Z Fedorowicz)
• Towar- (określone dobra pełniły funkcje pieniądza) gdy było rzadko spotykane, powszechnie pożądane.
• Metale szlachetne (złoto, srebro)
• Monety- krążek metalu szlachetnego opatrzony stemplem władzy, który potwierdzi ciężar i próbę .
- bimetalizm- złoto i srebro w jednym kraju
- monometalizm- złoto lub srebro (częściej)
Prawo Kopernika- Greszema: pieniądz gorszy wypiera z obiegu pieniądz lepszy.
• Banknot- (XVII w w Wielkiej Brytanii) kwit depozytowy wymieniany na kruszec.
• Pieniądz papierowy- nie ma pokrycia w kruszcu. Zwalnia ze zobowiązania w Chinach po raz pierwszy XVIII/ XIX w we Francji po rewolucji Francuskiej.
• Pieniądz bezgotówkowy- zapis na koncie.
• Miernik wartości- wyraża wartość wszystkich dóbr i usług
• Środek cyrkulacji (obiegu, wymiany) - pośredniczy w wymianie dóbr i usług.
• Środek płatniczy- zwolnienie ze zobowiązań.
• Środek gromadzenia wartości (akumulacji, tezauryzacji)- przechowywania warości. Niektóre:
• pieniądz światowy- tj. taki pieniądz, który spełnia poprzednie funkcje na rynku zewnętrznym.
Agregaty pieniądza- miary pieniądza (związane z płynnością)
• Mo- baza monetarna (pieniądz banku centralnego)
Rezerwy- depozyty banku komercyjnego w banku centralnym
• Mi- monety, banknoty
Mo+ środki na rachunku bieżącym
• M2- Mi+ depozyty terminowe, rachunki oszczędnościowe
• M3- M2+ mniej płynne lokaty oszczędnościowe, lokaty u pośredników finansowych ■ L- M3+ papiery wartościowe
- emituje bank centralny
- bezgotówkowy kreuje bank komercyjny
- depozyt
- z innego banku
-z Banku Centralnego