Co to jest etyka? Omów podstawowe problemy i niektóre stanowiska.
■ Słowo etyka pochodzi od etos- moralność, obyczaj
* Nauki powiązane z etyka to:
- Etologia zwierząt (badająca zachowania zwierząt)
- Socjologia moralności (badająca zachowania moralne w społeczeństwie)
* Etyka NORMATYWNA- etyka w sensie filozoficznym (jak należy żyć?)
» TEORIA WARTOŚCI MORALNYCH I POSTĘPOWANIA MORALNEGO Najważniejsze poddyscypliny
- TEORIA WARTOŚCI MORALNYCH- bliska metafizyce
Próbuje odpowiedzieć na pytania: w jaki sposób istnieją wartości moralne? Gdzie ich szukać? Czym są?
RELACJA MIĘDZY DOBREM, A BYTEM
Platon- prawda, dobro i piękno to wartości w świecie idei (bytów)
Św. Tomasz- prawda, dobro i piękno to wartości bytów realnie istniejących
■ Z różnych metafizyk mogą wynikać różne etyki!!!
■ TEORIA POSTĘPOWANIA MORALNEGO- czym jest czyn w sensie moralnym?
Akty nieświadome- akty człowieka
Akty świadome (dobrowolne)- akty ludzkie (czyny)
- AKT LUDZKI PODLEGA OCENIE MORALNEJ. Innym elementem jest intencja, okoliczności.
- Rozróżnienie między PRZEDMIOTEM (chcianym bezpośrednio), a INTENCJĄ (intencja nie usprawiedliwia każdego czynu)
- TEORIA SPRAWNOŚCI MORALNYCH (CNÓT)- jakie są owe cnoty?
- Postępowanie moralne wymaga ćwiczeń
Arystoteles- musi istnieć łączność cnót (wyćwiczone cnoty dają przyjemność)
* TEORIA POSTĘPOWANA MORALNEGO- jak można poznać normę moralną?
* KWESTIE SPORNE W ETYCE:
spór między absolutyzmem, a relatywizmem- czy wartości moralne mają charakter bezwzględny czy zależą od rzeczywistości?
- Istnieją między nimi warianty pośrednie
Problem nihilizmu etycznego (nihil- nic) Nitzsche- absolutna wartość życia
- Nie ma żadnej wartości moralnej, normy
- Wartości o charakterze moralnym- niebezpiecznym hamulcem
- Religia oddala od życia, odsyła do czegoś, co jest rzeczywistością urojoną Współczucie chroni odpady ewolucji
spór między naturalizmem, a supranaturalizmem- czy wartość moralna istnieje w świecie natury czy ponad nim?
NATURALIZM= HEDONIZM (hedome- przyjemność)- wartością moralną jest przyjemność HEDONIZM NEGATYWNY- potrzeba przyjemności utożsamiana z cierpieniem; przyjemnością negatywną- nie odczuwanie potrzeb przyjemności