3582334263

a)    Piaski stanowią luźne masy drobnych ziaren minerałów lub skal, przeważnie kwarcowych.

b)    Żwiry są to okruchy skalne o wielkościach ziaren powyżej 5 mm, powstałe na drodze mechanicznego rozdrobmeiua i zaokrąglenia różnych skal zwartych. Rozróżniamy żwiry rzeczne, żwiry polodowcowe oraz żwiry pochodzące ze starszych formacji geologicznych.

c)    Piaskowce są to piaski scementowane lepiszczem. Piaski, z których powstaje piaskowiec, składają się przeważnie z ziaren kwarcu, czasami z domieszką blaszek miki. glaukonitu itp. Zależnie od rodzaju spoiwa rozróżnia się piaskowce krzemionkowe (kwarcytowe), wapienne, margliste, gliniaste, żelaziste i inne. Piaskowce te mają bardzo różnorodną barwę - od białej poprzez kremową, różową, czerwoną, szarozielonkawą, aż do czarnej Właściwości piaskowców są również bardzo różnorodne - pozostają w ścisłym związku z uziarnieniem, rodzajem i ilością spoiwa oraz stanem zachowania skały. Specjalną grupę stanowią drobnoziarniste piaskowce fliszowe o lepiszczu wapiennym, o zabarwieniu ciemnozielonym z odcieniem żółtawym lub zielonkawym, tzw. "szaroglazy".

Skały osadowe pochodzenia organicznego

a)    Wapienie składają się głównie z czystego węglanu wapniowego, substancji bitumicznych lub żelazistych. Osady te mają budowę ziarnistą krystaliczną, często zbitą drobnoziarnistą. Mają one barwę różnorodną, jednolitą lub żyłowatą, od śnieżnobiałej przez kremową, żółtą, szarą, ciemnoszarą, aż do czarnej. Specjalną odmianę stanowią skały bardziej zbite, mniej lub więcej krystaliczne, dające się polerować, nazywane marmurami, ze względu na ich podobieństwo do marmurów prawdziwych.

b)    Margle składają się z ihi i wapienia, czasem z domieszką dolomitu lub gipsu.

c)    Dolomity stanowią skalę o strukturze drobnoziarnistej lub zbitej. Zabarwienie mają żółte, szare, jasnobrunatne lub czarne. Dolomity są twardsze od zwykłych wapieni i znacznie odporniejsze od nich na działanie czynników atmosferycznych. Znajdują one zastosowanie jako kruszywo do betonów. W okolicach Dębnika występują dolomity o zabarwieniu ciemnoszarym, prawie czarnym. Skały te dają się dobrze polerować. Ze względu na ładny rysunek przekroju stosowane są na wykładziny wnętrz budynków monumentalnych.

Skały osadowe pochodzenia chemicznego powstały przez osadzanie składników' mineralnych, wytrąconych z roztworu wodnego. Zaliczmy do nich gips. Ma on budowę krystaliczno-ziamistą, bądź zbitą, rzadziej włóknistą. Barwę ma białą lub inną, czasem jest żyłkowaty w zależności od ilości i rodzaju zanieczyszczeń. Gips ma małą wytrzymałość, jest częściowo rozpuszczalny w wodzie, daje się łatwo obrabiać. Odmianą krystalicznego gipsu drobnoziarnistego jest alabaster dający się polerować, używany jest jako materiał dekoracyjny.

> Skuły metamorficzne powstają zarówno ze skal magmowych jak i osadowych, na skutek metamorfozy wywołanej zmianami temperatur, ciśnień oraz czynników chemicznych.

a)    Gnejsy mają taki sam układ mineralny jak granity, a budowę warstwową. Spotykamy gnejsy mikowe, homblendowe i augitowe. Najbardziej rozpowszechnione są gnejsy mikowe. Barwa gnejsów jest szara z odcieniem jasnym i ciemnym.

b)    Łupki są to skały metamorficzne o wyraźnej budowie łupkowej. Składniki mineralne tych skal stanowią: kwarc, mika, hombleda, chloryt o talk.

c)    Fility są to skały metamorficzne, wyraźnie uwarstwione, o barwie zielonkawej, ciemnoszarej lub czerwonej, a nawet czarnej. Składnikami filitów są głównie: kwarc, serycyt, talk, chloryt.

d)    Kwarcyty są to skały metamorficzne z drobnozianustego zbitego kwarcu. Są bardzo twarde, maja dużą wytrzymałość a zabarwienie białe, czerwone, szare, a nawet czarne.