Temperatura powietrza nad zbiornikiem wodnym w zimę spada poniżej zera. Przy tafli zbiornika osiąga około 0°C. natomiast sama woda zachowuje dodatnią temperaturę. Jest tak dlatego, że lód dryfuje na powierzchni zbiornika przez co izoluje jego głębsze warstwy od zimna i chroni je w ten sposób przed wychładzaniem. Lód unosi się na wodzie, ponieważ jego gęstość' jest mniejsza od gęstości ciekłej wody. Załóżmy hipotetycznie, że mogłaby mieć miejsce odw rotna sytuacja - lód posiada gęstość w iększą od wody. Wów czas kry6 opadałyby na dno - zbiornik zostaje pozbaw iony warstwy izolacyjnej, a cała jego objętości wychładza się - temperatura spada poniżej zera (powstaje lód). W takich warunkach organizmy wodne byłaby narażona na wychłodzenie i zamarznięcie.
Stan gazowy wody - para. także odgrywa dużą rolę w przyrodzie. Przez nieustanna parowanie woda wydostaje się z organizmów żywych. Ma to ogromne znaczenie dla roślin - napędza proces pobierania płynów z gleby. W komórkach roślinnych woda zachowuje stały poziom. Wyparowanie pewnej jej ilości stwarza ubytek, który przez działania siły osmozy natychmiast zostaje wypełniany przez wodę popraną z gleby. Jest to dość skomplikowany mechanizm i w tym momencie pragnę tylko zaznaczy ć jakie znaczenia dla jego zajścia ma parowane (szerszy opis znajdziesz w części poświęconej botanice).
W świecie fauny, także parowanie odgrywa istotną rolę. Zwierzęta wykorzystują to zjawisko do termoregulacji swojego ciała. Przykładowo, ssaki wydzielają pot, który w większości składa się z wody. Ta parując z powierzchni ciała, pobiera z niego energię cieplną i tym samym obniża temperaturę organizmu. To dobry moment, aby wspomnieć czym jest pojemność cieplna wody - to ilość energii jaką pobiera woda by podwyższyć swoją temperaturę o jeden stopień. Jako że wodę charakteryzuje stosunkowo duża (w porównaniu z innymi substancjami) pojemność cieplna to aby móc wy parować z powierzchni ciała, musi pobrać z niego dużą ilość ciepła. Dlatego pocenie jest tak skutecznym mechanizmem chłodzenia.
Cechy antropometryczne
Każdej substancji można przypisać cechy antropometryczne - poznawalne przy pomocy zmysłów. Tc odnoszące się do wody to kolor, smak i zapach. Chociaż wydaje się bezbarwna, jej faktyczny kolor to lekki błękit. Woda nic ma smaku, ani zapachu (przy najmniej nic pow inna mieć7 - oznacza to, że jest czy sta). Przy pomocy zmysłu dotyku, możemy dodatkowo określić przewodnictwo cieplne wody. Gdy znużymy
(jestose wocIy rośnie od minusowych temperatur, az do
po czym ponownie
ida
największą gęstość właśnie w temperaturze 4,JC (jest wtedy cieczą). f Kra - tafla lodu powstała na powierzchni zbiornika wodnego.
Woda bez smaku jest czysta chemicznie. Woda czysta jakościowo (bez toksy cznych zanieczy szczeń) moż smak. Jest tak w przy padku wód o wy sokim stopniu mineralizacji, ich smak jest niekiedy bardzo słony.
14