PODSTAWOWE ZAGADNIENIA
- społeczność międzynarodowa I - ogoł państw suwerenny cli utrzymujących wzajemne regulowane przez prawo stosunki, II-wszyscy uczestnicy stosunków międzynarodowych wyposażeni w zdolność do działań w płaszczyźnie międzynarodowej, których prawa i obowiązki są określone przez prawo międzynarodowe
- ma szerszy skład mz ONZ, państwo wchodzi do społeczności wkonsekwenqi swego powstawania i nabycia zdolności do działań w płaszczyźnie zewnętrznej
Cechy
- mała liczba członków, oparcie stosunków na zasadzie rownosa, niezbyt zaawansowany stopień zorganizowania wewnętrznego, brak obowiązkowego sądownictwa
- zasada rownosa - rownosc wprawie międzynarodowym to przede wszystkim rownosc wobec prawa, prawa poszczególnych podmiotowmuszą byc tak samo respektowane, taki sam zakres immunitetowi przywilejów, akty państwa me podlegająjurysdykqi. nakaz okazywania sobie wzajemnego szacunku
- szczególna pozyqa wielkich mocarstw
- mały stopień zorgąmzo wama - brak władzy ustawo da wczq, wykona wczq czy obowiązkowego sądownictwa
- ONZ pełni głownie funkcje koordynujące
- prawo międzynarodowe uważane przez wszystkich za wiążące społeczność międzynarodową
- narasta poczucie wzajemnych więzi i współ zależności
Wspólnota
• grupy państw połączone ze sobą saslqszymi więzami politycznymi, gospodarczymi, wojskowymi
- wspólnota regionalna - połączona poza sąsiedztwem także histoną, nierzadko językiem i religią
- wspólnota funkcjonalna - tworzona przez państwa należące do orgamzaqi międzynarodowq mającej na celu koordynowanie działań w dziedzinie gospodarczq lub wojskowg - niekiedy daleko idące ograniczenie wykonywania kompetenqi państw na rzecz orgamzaqi
- normy uniwersalne (odnoszące się do całq społeczności) i regionalne
- prawo międzynarodowe - zespół norm regulujący dl stosunki wzajemne między państwami oraz orgamzaqami międzynarodowymi i innymi uczestnikami stosunków międzynarodowych mającymi zdolność do działania w stosunkach międzynarodowych
- nazwa J B entham (1780), do języka polskiego przez F Kasparka
- od rzymskiego nu gentium, im mter gentes - F Suarez, R Zouche
- I Kant (prawo państw), F von Liszt, G Jdlmek.NM K orkuno w („prawo międzypaństwowe’*), G WE Hegel i F von Holtzendorgg - prawo zewnątrzpanstwowe
- systematyka - Groqusz prawo wojny i pokoju, PL - L Elirhch (prawo, nauka prawa, podmioty prawa, mechanizm stosunków), S E Nahlik - społeczność międzynarodowa, współdziałanie międzynarodowe, konflikty międzynarodowe
Podstawa obowiązywania
- teone normatyw styczna (norma wyższego rzędu), soli dary styczna (znaczenie więzi między państwami)
- doktryna naturalistyczna - zasady prawa wyprowadzone z istoty czy natury państwa (prawo do istnienia, niepodległości, rownosa, szacunku, uczestniczenia w obroae międzynarodowym)
- teoria pozytywistyczna f woluntary styczna-) - podstawą obowiązywania prawa jest wspólna wola państw (znaj duje wyraz w normach zwyczaj o wy cli lub konwencyjnych, normy mogą być zmieniane za zgodą wszy stla cli związanych nmu państw)
- powody przestrzegania ze względu na siłę gwarantującą wykonanie praw. wzajemność, wspólny interes, zasada efektywnosa - istnienie pewnych przewidzianych przez skutki międzynarodowe sytuaqi faktycznych bądź wywołuj e ipso facto skutki prawne, bądź jest warunkiem niezbędnym do ich powstania
Sankcje
- negatorzy prawa międzynarodowego G W F Hegel, Larsson, Seydel, J Austin, Holland
- system norm rozporządza sankqą - przymus w formach specyficzny cli
* sankqąjest negatywna reakqa społecznosa nuędzynarodowq
- sankcje zorganizowane - wyraźnie przewidziane przez umowy międzynarodowe (określają okolicznosa stosowania, sposob, w jaki mają byc podjęte)
- sankae orgamzacyme - odnoszą się do uczestnictwa w dalszq współpracy nuędzynarodowq - zawieszenie lub wykluczenie
- sankae koryguiace - państwa wyrównują, likwidują skutki naruszenia jakiegoś postanowienia umownego (możliwe także pozbawienie spodziewanych korzysa przez zawieszenie wykonania postanowień stawiających go w korzystnym położeniu, nałożenie kary, wycofanie pomocy)
- środki przymusu bezpośredniego - przeawko winnemu naruszenia normy zakazującq uaekame się do groźby lub uzyaa siły, popełniającemu przestępstwa lub zbrodnie międzynarodowe (system srodkow oparty na zasadzie centralizmu, podporządkowany RB)