wtorek, 21 stycznia 2020 23:56
- Pierwszym bankiem centralnym był Bank Szwecji, który powstał w 1668 z przekształcenia banku prywatnego na polecenie parlamentu. Prezesa mianował król, a dyrektorów powoływał parlament
- Rzeczywisty rozwój bankowości centralnej łączy się z powstaniem Banku Anglii w 1694. Został utworzony ze środków przekazanych przez Londyńczyków na wojnę z Francją. Zajmował się emisją banknotów, prowadzeniem operacji bankowych oraz stabilizacją walutową. Pełnił funkcje banku państwa i banku banków. Na podstawie jego działalności tworzono przyszłe banki centralne
- W 1791 roku utworzono First Bank of United States, który był pierwowzorem późniejszego banku centralnego USA. Otrzymał on przywilej emisyjny na 20 lat, ale nie oznaczało to monopolu emisyjnego. Emisji mogły dokonywać liczne bank
- Jednym z pierwszych banków był również Bank Francji powołany w 1800 w celu stabilizacji systemu bankowego po rewolucji
- W wieku XIX proces powstawania banków centralnych w Europie przyspieszył. W 1828 utworzono pierwszy bank centralny Polski - Bank Polski, który był bankiem emisyjnym. Wtedy też, krótko po zjednoczeniu Niemiec, w 1876 powstał także bank centralny Rzeszy
- W 1882 powstał Bank Japonii wzorowany na Narodowym Banku Belgii. Jego zadaniem była stabilizacja waluty, walka z inflacją i zapewnienie funduszy na wzrost gospodarczy. Otrzymał monopol na emisję, a pozostałe banki przekształcono w banki komercyjne
- Dalszy rozwój banków centralnych na świecie dokonywał się w XX wieku. W 1913 powstał bank centralny USA - System Rezerwy Federalnej
Cechy specyficzne |
Cechy instytucjonalne |
-Wykonuje zadania o dużym znaczeniu dla polityki makroekonomicznej - Nie jest zainteresowany wielkością zysku |
- Niezależność banku centralnego -Skuteczność polityki monetarnej - Przejrzystość polityki monetarnej -Wiarygodność polityki monetarnej -Komunikacja i odpowiedzialność demokratyczna banków centralnych -Wzrost odpowiedzialności za stabilność finansową - Modyfikacja dyscypliny regulacyjnej -Zmiany relacji w sieci - safety net |
Bank emisyjny Bank banków |
- Ustalenie wielkości emisji pieniądza gotówkowego i monet -Organizacja obiegu pieniężnego i zapewnianie jego płynności - Regulacja ilości pieniądza w obiegu, kontrolując jego siłę nabywczą |
-Nadzór i regulacja działalności banków komercyjnych -Organizacja i współuczestnictwo w systemie rozliczeń pieniężnych -Prowadzenie bieżących rozrachunków międzybankowych -Aktywnie uczestniczą w transakcjach na międzybankowym rynku pieniężnym, kontrolując płynność banków komercyjnych | |
Bank państwa |
-Obsługa budżetu państwa -Prowadzenie rachunków bankowych instytucji państwowych - Regulowanie płatności organów władzy państwowej |