3582468826

Egzamin z literatury Norwegii dla II roku w roku akademickim 2015/2016

1. Literatura średniowieczna (np. na przykładzie Kongespeilet) oraz przyczyny kryzysu literatury i języka literackiego w Norwegii XIV w.

Kamień z Tune (w pobliży Sarpsborga) - 200-450n.e. - Jeden z najdłuższych napisów runicznych znalezionych w Norwegii. Zdaniem Terje Spurklanda poświadczenie ukończenia podziału spadku - ślad piśmienniczej działalności człowieka - zabytek literatury.

Sięganie po zabytki piśmiennicze, odwoływanie się do nich - romantyzm i później -kształtowanie się społeczeństwa norweskiego - niezależne od Danii.

Średniowieczne teksty w jęz. staro-norweskim - wyginął.

Średniowiecznie piśmiennictwo religijne

Gammelnorsk homiliebok (ok. 1200 Staronorweska księga kazań), będący najstarszym z zachowanych norweskich rękopisów.

•    Między innymi zbiór przystosowanych do lokalnych realiów kazań, w tym tzw. „kazanie o kościele słupkowym” (stackirkeprekenen), porównujące funkcję Kościoła wiernych do elementów architektonicznych w charakterystycznych dla Norwegii kościołach słupkowych (stavkirken).

Hagiografia Passio et miracula beati Olavi (ok. 1170), autorstwa prawdopodobnie biskupa... ?

Konungs skuggsja (ca. 1250, Zwierciadło króla) - encyklopedyczny zbiór wiedzy o świecie, którą powinien posiąść następca trony, podręcznik dla synów Magnusa IV Prawodawcy. Autor nieznany, oczytany w lit kontynentalnej, forma pytań i odpowiedzi

Ballada Draumkvedet

•    Najbardziej prawdopodobny czas powstawania kolejnych wariantów II poł. XIII w. -poi. XVI w. (przed wprowadzeniem reformacji)

•    Wykorzystuje popularny w średniowieczu motyw sennej wizji

•    Posiłkując się obrazami znanymi z wierzeń staroskandynawskich, opisuje:

o Wędrówkę duszy śpiącego bohatera przez świat zmarłych

o Podejmuje motywy walki dobra ze złem, sądu nad duszami, kary czekające grzeszników i nagrody dla sprawiedliwych

Most Gjallar - (matyw) łączy oba brzegi reki Gjall, oddzielającej świat żywych od świata umarłych (w balladzie). W mitologii prowadzi do krainy Gel.

Koniec średniowiecza: zniknięcie jęz. staroskandynawskiego, zapaść piśmiennictwa -epidemia dżumy - ginie środowisko odpowiedzialne za piśmiennictwo (duchowni) + stracenie niepodległości, przeniesienie ośrodków kultury do Danii.

Wprowadzenie protestantyzmu - dominacja języka duńskiego - wbrew tendencji odradzania się języków narodowych.