HABITAT - przestrzeń, w której występują organizmy, ich grupy, populacje lub biocenozy. Charakteryzujące się zespołem czynników abiotycznych niezależnych od biocenozy. Poprzedzające biom w logicznej kolejności, nie zmienia się w czasie sukcesji.
ONTOHABITAT - narządy zasiedlane przez zespół organizmów.
ONTOCENOZA - zespół organizmów zasiedlających narządy ustroju człowieka.
ONTOSFERA - ustrój człowieka, który stanowi dla zasiedlających go organizmów środowisko życia.
MUTUALIZM - rodzaj oddziaływania nieantagonistycznego, charakteryzująca się obopólnymi korzyściami o takim stopniu, który praktycznie wzajemnie uzależnia istnienie obu populacji
OPORTUNIZM - rodzaj współżycia drobnoustroju oraz organizmu wyższego. Przy prawidłowym kształtowaniu się odporności tych ostatnich utrzymuje się stan równowagi pomiędzy partnerami. Przy obniżeniu się odporności organizmu wyższego, drobnoustrój ujawnia swe potencjalne zdolności chorobotwórcze.
ORGANIZM OPORTUNISTYCZNY - organizm, który w sytuacji obniżonej odporności organizmu, który zasiedla, ujawnia swoje zdolności chorobotwórcze i może prowadzić do choroby.
BIOFILM - składający się z komórek połączony macierzą pozakomórkową, która intensywnie chłonie wodę i wyłapuje jej cząsteczki.
Kolonie mogą być jedno-jak i wielogatunkowe, składać się z bakterii jak i grzybów.
Biofilm to mieszanina stanów metabolicznych.
Biofilmy naturalne, zarówno jednorodne jak i mieszanie, występują w różnych częściach ontosfery: płytce nazębnej, częściach układu pokarmowego. W trakcie tworzenia biofilmu aktywacji ulegają geny odpowiedzialne za jego powstawanie. Komórki biofilmu nieustannie kontaktują się dzięki zjawisku quorum sensing („wyczuwanie liczebności").
Etapy tworzenia biofilmu:
• adhezja odwracalna
• adhezja nieodwracalna
• dojrzewanie-mikrokolonie
• dojrzewanie - EPS
• uwalnianie komórek „planktonowych"
Biofilmy cechuje niezwykła żywotność i oporność!
QUORUM SENSING - rodzaj systemu regulacyjnego, który odpowiada na sygnał płynący z mikroorganizmu. Systemy te mogą kontrolować aktywatory i represory. Cząsteczka sygnałowa w tym systemie nazywa się autoinduktorem i jest wytwarzana w sposób ciągły, łatwo przechodzi przez błony mikroorganizmów. Autoinduktory u bakterii Gram(+) - peptydy, u bakterii Gram(-) - acylowane laktony homoseryny.
HOMEOSTAZA - zdolność utrzymywania stałości parametrów wewnętrznych w systemie.
HOMEOSTAT BIOLOGICZNY - złożony układ regulacji sprzężenia zwrotnego ujemnego o licznych regulatorach i sygnałach, w którym głównym sygnałem regulowanym jest liczebność populacji grzyba/pasożyta/bakterii.
EKOLOGICZNA DEFINICJA CHOROBY - (wg Kadlubowskiego 1983)
Niewyrównane zaburzenie równowagi somatyczno-psychiczno-spolecznej ustroju powodujące jego niedostateczne przystosowanie do środowiska (biosfera, socjosfera, technosfera).
EUSTRES - stres korzystny.
DYSTRES - stres szkodliwy.
STADIA REAKGI STRESOWEJ:
• stadium alarmowe - mobilizacja sił obronnych organizmu, dwie fazy: faza szoku i faza przeciwdziałania szokowi
• stadium odporności - względna adaptacja
• stadium wyczerpania - utrata zdolności obronnych
MIKROBIOM - ogół mikroorganizmów występujących w danym siedlisku MIKROBIOTA - autochtoniczne mikroorganizmy i wirusy człowieka.
METAGENOM - genom człowieka + mikrobiom.
ADHEZJA-zjawisko zdolności mikroorganizmów do przylegania do komórek gospodarza.
KOAGREGAGA - przyczepianie się mikroorganizmów do innych drobnoustrojów, które mają zdolność adhezji.
KOLONIZAGA- to zasiedlenie organizmu, czyli wewnętrzna lub zewnętrzna obecność drobnoustrojów, bez jakichkolwiek objawów klinicznych. Brak trwałych połączeń pomiędzy komórką bakteryjną a receptorem komórki docelowej gospodarza. Bakterie swobodnie poruszają się w warstwie śluzu i wraz z nim mogą być usuwane z ustroju. Zawsze wyprzedza rozwój zakażenia szpitalnego.