Np. wydając przepisy związane z bezpieczeństwem konsumpcyjnych, dbając żeby podstawowe produkty miały etykietki z niezbędnymi informacjami.
5.1MONOPOL I SIŁA RYNKOWA
Rynki wolnokonkurencyjne, z reguły działają prawidłowo.
Monopolista to wyłączny sprzedawca dobra lub usługi.
Monopoliści mogą osiągać wysokie zyski, ograniczając wielkość sprzedaży i podnosząc cenę, bo nie ma konkurencji.
Pewne monopole są prawie nieuniknione.
Np.dostawcy gazu.
Każdego sprzedawcę lub nabywcę, który jest w stanie istotnie wpływać na cenę rynkowa,określa się mianem posiadacza siły rynkowej lub siły monopolowej. Interwencja państwa może poprawić alokacje zasobowa.
6.)REDYSTRYBUCJA DOCHODÓW I DOBRA SPOŁECZNIE POŻĄDANE.
Działanie prywatnych rynków może doprowadzić do rozmaitych wariantów podziału bogactwa w społeczeństwie. Państwo zmienia ten podział, opodatkowując jednych i dając pieniądze innym.
Np. redystrybucja dochodów na korzyść -ludzi starszych(ubezpieczenia społeczne)
-bezrobotnych(zasiłki)
-rolników(podtrzymywanie cen produktów rolnych)
Dobra społecznie pożądane - dobra, o których społeczeństwo sądzi, że powinny być konsumowane przez ludzi bez względu na poziom ich dochodów.
Np. ochrona zdrowia, mieszkania, oświata i żywność.
Najtrudniejszy problem, to podejmowanie decyzji, kto co ma dostać. Aktualny podział:, że ludzie, którzy pracują ciężej, powinni być za to lepiej wynagrodzeni, że ludzie, którzy potrzebują więcej powinni dostać więcej; lub, że każdy powinien mieć przyzwoite mieszkanie i nikt nie może głodować.
W jaki sposób państwo podejmuje decyzje?
1 ,)GŁOSOWANIE
Problem pogodzenia zróżnicowanych przekonań i interesów. Analiza dwóch cech głosowania według zasady większości:
Paradoks głosowania - głosowanie oparte na zasadzie większości prowadzi do podejmowania niespójnych decyzji. Oznacza to również, że podejmowane przez społeczeństwo decyzje mogą z powodzeniem zależeć od kolejności głosowania nad nimi.
Wynik środkowego wyborcy - wszyscy maja preferencje jednoszczytowe i są tym bardziej zadowoleni im bardziej wynik głosowania jest zbliżony do tego, za którym sami się opowiadają. Ale także indywidualne preferencje mogą nie być jednoszczytowe.
3. )PRAWODAWCY
Jeżeli preferencje są jednoszczytowe, model środkowego wyborcy pomaga zrozumieć sposób ,w jaki społeczeństwo podejmuje decyzje. Dotyczy to zwłaszcza referendum. Jednak proces podejmowania decyzji przez kompromisy legislacyjne jest o wiele bardziej skomplikowany. Może wystąpić handel głosami, i jednym z takich przykładów jest porozumienie głosujących (zawierają porozumienia, dzięki któremu każdy z uczestników porozumienia uzyskuje coś, w przypadku nie zawarcia porozumienia, każdy z nich tylko traci).
4. )URZĘDNICY PAŃSTWOWI
Urzędnicy wywierają wpływ na proces podejmowania decyzji sprawach publicznych:
I służą radą i sporządzają ekspertyzy.
I są odpowiedzialni za wykonanie uchwalonych aktów prawnych i realizacje przyjętej polityki. Urzędnicy państwowi maja także swoje interesy:
Np.Urzędnicy w ministerstwie obrony będą próbować przekonać rząd do nasilenia działań obronnych. Np. w ministerstwie edukacji będą wywierać presje na zwiększenie wydatków na oświatę.
Paradoksem glosowanie jest to, że cele społeczeństwa mogą być sprzeczne. Istnieje uproszczony pogląd zgodnie, z którym celem działania państwa jest maksymalizacja dobra społecznego.
5.)PROBLEM „PANA I SŁUGI”