i rozmrożeniu cytoplazmy komorki zahamowany jest jej metabolizm. W konsekwencji dochodzi do oddzielenia tkanki wymrożonej, głównie zmienionej chorobowo, od tkanki zdrowej. Podstawowym celem kriochirurgii jest zamrożenie takiej objętości tkanki, jaka musiałaby być wycięta podczas tradycyjnego wycięcia chirurgicznego.
Wyróżniamy trzy metody zamrażania tkanek:
• metoda wykorzystująca bezpośrednie odparowanie czynnika - polega na zamrażaniu przy pomocy wacików nawiniętych na drewniane pałeczki (Rys. 5), zanurzanych w ciekłym azocie. Zetknięcie wacika ze skórą powoduje gwałtowne odparowanie azotu pod wpływem ciepła odbieranego przez tkanki. Jest często stosowanym zabiegiem z powodu niskich kosztów i prostoty wykonania. Znalazła zastosowania przy leczeniu zmian łagodnych i płytkich. Metoda nie pozwala na wywołanie głębokiego mrożenia ze względu na brak możliwości utrzymania szybkiego spadku temperatury przez dłuższy okres. Istnieje ryzyko spływania ciekłego azotu na skórę, co prowadzi do uszkodzenia zdrowych tkanek i powstania mało estetycznych blizn.
• metoda natryskowa - urządzenia kriochirurgiczne wyposażone są w odpowiednie końcówki do zamrażania natryskiem (Rys. 6). Natrysku dokonuje się zwykle z odległości około lcm od powierzchni skóry. Metoda stosowana jest do zmian chorobowych o średnicy do 2cm. W przypadku większych ognisk, należy je podzielić na części, o średnicy nie większej od maksymalnie dopuszczalnej. Zabieg metodą natryskową polega na aplikowaniu ciekłego czynnika bezpośrednio na chorobowo zmienioną powierzchnię tkanki. Rozpylona ciecz kriogeniczna odparowuje, powodując zamrożenie komórek. Niezbędne jest wytworzenie odpowiedniego ciśnienia w zbiorniku, z którego podawany jest czynnik chłodzący - ciekły azot lub podtlenek azotu.
• metoda kontaktowa - zastosowanie krioapl i kantów zamkniętych pozwala na leczenie zmian punktowych do średnicy kilku centymetrów. Zabieg metodą kontaktową wymaga zastosowania zamkniętego aplikatora (Rys. 7). Polega na mrożeniu zmian skórnych za pomocą krioaplikatorów, schładzanych przepływającym w ich wnętrzu ciągłym strumieniem gazu. Jako czynnik chłodzący stosuje się podtlenek azotu lub dwutlenek węgla. Do tkanki przylega powierzchnia mrożąca przekazująca ciepło od tkanki do kriogenu. Zastosowanie aplikatora zamkniętego uniemożliwia bezpośredni kontakt kriocieczy z powierzchnią skóry. Metoda ta przewyższa metodę natryskową ze względu na lepszą możliwość oceny strefy mrożenia i jego zakres. Również precyzyjność zabiegu jest znacznie większa, dlatego zalecany jest do zmian guzowatych, naciekających i głębokich.
7