1300739409

Przyczyny wewnętrzne wynikają z zakłóceń (zachwiań) lub braku równowagi wewnątrz przedsiębiorstwa. Stan taki oznacza problemy w skoordynowaniu stanu zasobów przedsiębiorstwa ze strategią i celami, które przyjęto do realizacji.

Przyczyny zewnętrzne, najczęściej związane są ze zmianami występującymi na rynku produktów i rynku kapitałowym, technologii, prawodawstwa gospodarczego oraz systemu podatkowego. Równowagę zewnętrzną przedsiębiorstwo osiąga, gdy szybko i skutecznie reaguje na zmiany w otoczeniu (Sapijaszka 1996).

Powiązania, które występują pomiędzy otoczeniem, a przedsiębiorstwem mają charakter sprzężeń zwrotnych. Ze względu na charakter i sposób oddziaływania na przedsiębiorstwo rozróżnia się makrootoczenie (dalsze) i mikrootoczenie - rynkowe, konkurencyjne. Makrootoczenie dzieli się na segmenty: polityczno - prawny, ekonomiczny, społeczno -kulturowy, techniczno - technologiczny, demograficzny i międzynarodowy. Mikrootoczenie tworzą zaś takie czynniki, jak siła oddziaływania dostawców, nabywców, walka konkurencyjna w sektorze, a także pojawienie się nowych produktów lub substytutów. Makro- i mikrootoczenie z jednej strony tworzy określone warunki, w których działa przedsiębiorstwo, z drugiej strony stawia określone wymagania, jakie musi ono spełnić, by utrzymać się i dobrze funkcjonować na konkurencyjnym rynku (Gierszewska, Romanowska 2003).

W tabeli 1 zestawiono najistotniejsze wyznaczniki restrukturyzacji przedsiębiorstwa.

Tabela 1

Podstawowe wyznaczniki restrukturyzacji

Koncepcja/ metoda zmian	Wyznaczniki restrukturyzacji
	Punkt wyjścia	Cele	Przedmiot i zakres dzialati	Istota działań
Restrukturyzacja	Adaptacja przedsiębiorstwa do bieżących i spodziewanych zmian, głównie w jego tynkowym otoczeniu (podejście linearne i latcralnc)	Zapewnienie bytu przedsiębiorstwa i stworzenie możliwości długofalowego wzrostu jego wartości przez kształtowanie atrybutów przedsiębiorstwa	Najważniejsze obszary funkcjonowania przedsiębiorstwa (rynek, zasoby ludzkie i rzeczowe, finansowe, organizacja pracy )	Dostosowanie i rozwój przedsiębiorstw a jako proces permanentny w warunkach dynamicznych, często nieciągłych zmian

Źródło: Suszyński 2003.

W literaturze przedmiotu (m.in. Nogalski 2001, Sapijaszka 1997, Kożuch, Cywoniuk 1998) wyróżnia się zazwyczaj dwie kategorie zmian: zmiany radykalne oraz zmiany stopniowe. Głównym wyznacznikiem zmiany radykalnej jest zmiana strategii działania przedsiębiorstwa, przeformułowanie misji, celów i podstawowych wartości, a także zmiana, jeżeli zachodzi taka potrzeba, struktury władzy oraz funkcjonujących dotychczas w przedsiębiorstwie systemów i procesów. Zmiany stopniowe powinny być stałym działaniem w każdym przedsiębiorstwie, bowiem to dzięki nim możliwe jest korygowanie odchyleń i

18