1300739410

ciągłe dopasowywanie poszczególnych zasobów przedsiębiorstwa między sobą oraz w stosunku do zmian w otoczeniu.

Inne klasyfikowanie zmian zależne jest od przyjętego kryterium podziału. I tak, jeżeli kryterium zmian jest źródło ich powstawania, możemy wyróżnić zmiany samoistne, wynikające z wnętrza przedsiębiorstwa oraz zmiany narzucone, wymuszone przez otoczenie przedsiębiorstwa. Ze względu na cel i rozmiar zmiany dzieli się na zachowawcze, polegające na utrzymaniu dotychczasowego stopnia dopasowania i zmiany rozwojowe, zmierzające do podnoszenia stopnia zorganizowania i sprawności przedsiębiorstwa. Strategia przeprowadzania zmian, to kolejne kryterium podziału, według którego wyróżnia się zmiany nakierowane na strukturę, na technologię oraz ilościowe i jakościowe zmiany w zasobach ludzkich. Według zakresu wprowadzania zmian wyróżnia się zmiany całościowe, obejmujące wszystkie zasoby i obszary działania przedsiębiorstwa oraz zmiany fragmentaryczne (powierzchowne) dotyczące tylko niektórych, mało sprawnych zasobów i działań przedsiębiorstwa.

Kryterium podziału może być również efektywność zmian. Wówczas wyróżnia się zmiany pozytywne, gdy w wyniku pomiaru skutków zmiany realny wynik użyteczny przekracza zaangażowane w zmianę nakłady, zmiany negatywne, w wyniku których poniesione nakłady są wyższe od uzyskanych rezultatów oraz zmiany obojętne, kiedy nakłady i uzyskane wyniki są zbieżne. Jeszcze innym kryterium podziału zmian może być ich nowatorstwo. Wówczas wyróżnia się zmiany innowacyjne (twórcze) oraz zmiany adaptacyjne (odtwórcze). Zmiany twórcze polegają na wprowadzaniu w przedsiębiorstwie odmiennych od dotychczasowych rozwiązań organizacyjnych, technologicznych, w zakresie marketingu, zarządzania finansami oraz kierowania ludźmi. Natomiast cechą zmian adaptacyjnych jest stosowanie rozwiązań już sprawdzonych, w innych warunkach lub też w innych przedsiębiorstwach.

Zaprezentowane powyżej podziały zmian według różnych kryteriów nie wyczerpują i nie zamykają tej problematyki. Przywołano je w celu zwrócenia uwagi zarządzającym mikro i małymi przedsiębiorstwami na ewentualne skutki podejmowanych działań. Bowiem to rodzaj zmiany narzuca konieczność kompleksowego lub wyrywkowego planowania, a następnie działania w poszczególnych zasobach wewnętrznych przedsiębiorstwa oraz w relacjach z otoczeniem. Wybór rodzaju zmiany zdeterminowany jest również czasem, jaki dysponuje zarządzający - właściciel przedsiębiorstwa. Ograniczenia czasowe mogą niekiedy wymuszać zmiany radykalne i całościowe. To z kolei skutkować będzie określonymi postawami i zachowaniami pracowników, a w konsekwencji jeszcze poważniejszymi zaburzeniami w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

19