180 Elżbieta Wyslocka, Renata Biadacz
Rozważając potrzeby informacyjne i sposoby ich realizacji w małych i średnich przedsiębiorstwach, należy pamiętać, że to nadrzędne zasady rachunkowości wyznaczają normy jej prowadzenia i stanowią punkt odniesienia dla ustawodawców. Poszukując granic uproszczeń w rachunkowości małych i średnich przedsiębiorstw, należy pamiętać o zasadzie wiernego i rzetelnego obrazu.
Należy jednak podkreślić, że odchodzenie od kontynentalnego modelu rachunkowości w skali globalnej w kierunku modelu anglosaskiego i związane z tym dostosowywanie polskich przepisów o rachunkowości do rozwiązań UE powodują w obszarze rachunkowości finansowej coraz większą rozbieżność między regulacjami polskiego prawa bilansowego i podatkowego. Ponadto przedsiębiorcy wskazują, że to nie Ustawa o rachunkowości, ale otoczenie prawne jest powodem pracochłonności ewidencji księgowej i to w nim należy poszukiwać dalszych uproszczeń. Szczególnie niezbędne są kompleksowe zmiany obejmujące prawo podatkowe, prawo o ubezpieczeniach społecznych i prawo gospodarcze (Gos i in. 2009: 58).
3. Ocena uproszczeń w sprawozdaniach finansowych mikropodmiotów
w opinii wybranych biur rachunkowych w Częstochowie
Opublikowanie Projektu ustawy zmieniającej Ustawę o rachunkowości w celu dostosowania polskich przepisów do wymogów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/ UE sprowokowało badanie, które zostało przeprowadzone w ośmiu w iększych częstochowskich biurach rachunkowych. Badanie było prowadzone w formie wywiadu kierowanego. Na pytanie, czy planowane uproszczenia w sprawozdawczości mikrojednostek wpłyną na cenę usług księgowych, właściciele biur odpowiadali, że albo w ogóle, albo bardzo nieznacznie. Cena usług księgowych ustalana jest przeważnie na podstaw ie liczby dokumentów księgowych w poszczególnych okresach i w miesięcznej opłacie zawarta jest rów nież cena sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego.
Kolejne pytanie dotyczyło oceny, czy proponowana pojemność informacyjna sprawozdania finansowego mikrojednostek będzie wystarczająca do podejmowania decyzji zarządczych przez ich właścicieli lub kadrę menedżerską. Zdaniem badanych podmiotów upraw nionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych uproszczona forma sprawozdania finansowego nie wpłynie na jakość decyzji zarządczych w mikrojednostkach. Po pierwsze, właściciele (kadra zarządzająca) tych podmiotów w większości nie są zainteresowani w procesie decyzyjnym informacjami sprawozdawczymi. Główne informacje, jakich oczekują, dotyczą wysokości zysku oraz obciążeń podatkow ych i wobec ZUS. Po drugie, dokładniejsze informacje, które mogą być potrzebne w zarządzaniu, będą nadal dostępne z ksiąg rachunkowych, których zasady prowadzenia się nie zmieniają. Każdy menedżer, mający podstawową wiedzę z zakresu rachunkowości i wykorzystania informacji finansowych w procesie decyzyjnym, może uzyskać potrzebne informacje, czytając przede wszystkim zestawienie obrotów i sald.