Lekcja 2
Sterowanie oddziaływanie (sygnałów sterujących) na obiekt sterowania (np. proces technol.) w celu zapewnienia mu właściwego przebiegu;
rozróżnia się: s. w układzie otwartym (np. s. ruchem ulicznym za pomocą sygnalizacji świetlnej) i s. w układzie zamkniętym (s. ze sprzężeniem zwrotnym - regulacja automatyczna) ;
s. pneumatyczne (lub s. hydrauliczne) - sterowanie za pomocą elementów i układów pneumatycznych (lub hydraulicznych) [1].
regulacja - oddziaływanie, ręczne lub automatyczne, na dany obiekt (najczęściej fiz., technol.) mające na celu zmniejszenie odchylenia przebiegu jego wielkości wyjściowej (regulowanej) od przebiegu wartości zadanej;
dokonuje się w układzie ze sprzężeniem zwrotnym; zależnie od zastosowanego regulatora
r. : najczęściej elektroniczna, także hydrauliczna, pneumatyczna, mieszana [1].
regulator - urządzenie sterujące, które stosownie do różnic między wartością wielkości regulowanej i wartością zadaną tak oddziałuje na obiekt sterowania (regulacji) za pomocą wielkości sterujących, aby różnice te były jak najmniejsze; zazwyczaj urządzenia elektroniczne, ale także r. pneumatyczne i hydrauliczne oraz konstrukcje mieszane [1].
Struktura funkcjonalna sterowania w układzie otwartym
sprzężenie zwrotne - szczególny rodzaj oddziaływania (sprzężenia) między dwoma obiektami, polegający na zwrotnym oddziaływaniu skutku określonego zjawiska na jego przyczynę;
odgrywa bardzo ważną rolę m.in. w automatyce, mechanice, elektronice, biologii, naukach spoi.;
w teorii sterowania zachodzi, gdy sygnał wyjściowy układu oddziałuje zwrotnie, często za pośrednictwem innego układu (układów), na jego sygnał wejściowy;
s. z. dodatnie - gdy skutek podtrzymuje przyczynę, s.z. ujemne - gdy jej przeciwdziała [1].
Struktura funkcjonalna sterowania w układzie zamkniętym
Kompensacja - polega na pomiarze zakłócenia i eliminacji jego wpływu bez wykorzystania sprzężenia zwrotnego.
Struktura funkcjonalna kompensowania
6