5097154052

142 Aleksandra Wiercińska

obiektywny, jak przykładowo w procesach technologicznych, medycynie czy fizyce [Surdykowska, 2004, s. 424].

Biorąc to pod uwagę należy podkreślić, że rachunkowość jest złożonym systemem, którego nie należy utożsamiać jedynie z księgowością, czyli bierną ewidencją operacji gospodarczych i sporządzaniem sprawozdań finansowy ch. Potwierdzają to poglądy D. NeaTa,: „W rzeczywistości rachunkowość jest bardzo różnym procesem w stosunku do księgowości, aczkolwiek jej korzenie są trwale w niej osadzone. Rachunkowość jest etapem poprzedzającym księgowość, w którym wyrażane i rozstrzygane są preferencje co do dwóch kluczowych decyzji. Pierwsza z nich dotyczy tego, co ewidencjonować, w czego nie, druga - w jaki sposób zmierzyć/ wycenić transakcję, gdy już zostało zdecydowane, że będzie ona ewidencjonowana” [Surdykowska, 2004, s. 419].

Istotnym elementem w rachunkowości jest ustalenie przez przedsiębiorstwo własnej polityki rachunkowości. Rozumiemy przez nią zasady, reguły, metody, uzgodnienia umowne i procedury przyjęte przez kierownictwo przedsiębiorstwa przy opracowywaniu sprawozdań finansowych, które są odpowiednio dobrane do odwzorowania rzeczywistej pozycji finansowej firmy [MSR, 1994, s.67-68]. Ustalając politykę rachunkowości należy kierować się normami ujętymi w przepisach prawnych i standardach rachunkowości. Jednakże, ponieważ nie jest możliwe ustalenie sztywnych zasad postępowania i regulacji dla wszystkich rodzajów prowadzonych działalności, które cechują się przecież dużą różnorodnością, przepisy w wielu kwestiach zostawiają przedsiębiorcy pole manewru i proponują różne warianty rozwiązań danych kwestii. Są to tzw. prawa wyboru, które dotyczą w szczególności:

•    sposobu bilansowania (metod ujęcia) aktywów i pasywów,

•    metod wyceny aktywów i pasywów,

•    rozwiązań formalnych związanych min. z wyborem momentu bilansowego, wersji bilansu, wariantu rachunku zysków i strat, sposobu publikowania (ogłoszenie) sprawozdań finansowych, podziału zysku.

W związku z powyższym, przedsiębiorstwa mogą dowolnie stosować metody dopuszczalne przez przepisy prawa, tak długo, jak tylko postępują zgodnie z nadrzędnymi zasadami rachunkowości i przedstawiają rzeczywisty obraz sytuacji finansowo-majątkowej jednostki [por. Sawicki, 1998, 18].

Na koniec należy podkreślić, że rachunkowość jest istotnym systemem informacyjnym. Powinna ona ułatwiać proces podejmowania decyzji dotyczących celów przedsiębiorstwa, sterowania nim oraz sterowania procesem ich realizacji. Dostarcza ona danych wykorzystywanych do podejmowania decyzji gospodarczych przez różne grupy pomiotów, zarówno wewnątrz przedsiębiorstwa, jak i jednostek zewnętrznych. Przedstawia to tabela 1.

Wybierając określone rozwiązania związane z ujęciem i wyceną aktywów i pasywów, czy tez z ustalaniem wyniku finansowego, przedsiębiorcy wpływają na informacje zawarte w sprawozdaniach finansowych, czym kreują obraz firmy, zgody z oczekiwaniami potencjalnych odbiorców. I tu pojawia się pytanie: w jaki sposób wykorzystywać prawa wyboru polityki rachunkowości, by za-