1. Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej 11
kości i obszary patologiczne tkanek miękkich zatrzymujące część energii tego promieniowania (np. zwapnienia w płucach i w tkance sutka). Uzyskane tą drogą obrazy były projekcją (nałożeniem) gęstości wszystkich obiektów fizycznych znajdujących się między źródłem promieniowania rentgenowskiego a kliszą. Zobrazowanie wielu trójwymiarowych obiektów na płaszczyźnie kliszy prowadzi do sytuacji, w której informacja o przestrzennym ułożeniu i kształcie obrazowanych organów jest w dużym stopniu tracona. Poszczególne, nałożone na siebie sylwetki obiektów wzajemnie sobie „przeszkadzają”. Mimo tej i innej wady (jaką jest inwazyjność związana ze szkodliwością promieniowania rentgenowskiego dla organizmów żywych), technika rentgenowska jest tania i ciągle użyteczna, np. w stomatologii, angiografii i mammografii.
Współczesne urządzenia diagnostyki obrazowej pozwalają nie tylko na uzyskanie informacji anatomicznych (jak aparat rentgenowski), ale też na zobrazowanie danych o fizjologii, metabolizmie oraz funkcji pełnionej przez organy człowieka. Urządzenia takie wytwarzają obrazy trójwymiarowe, które mogą dodatkowo zmieniać się w czasie. Przykładowe techniki tego typu to tomografia komputerowa, zobrazowanie rezonansu magnetycznego, tomografia z emisją pozytronów (ang. PET - positron emission tomography) czy ultrasonografia. Obrazy wytwarzane przez te urządzenia są w istocie obliczane za pomocą komputera - powstają przez połączenie zaawansowanych technik pomiarowych i bardzo złożonych algorytmów przetwarzania wyników tych pomiarów do postaci obrazów, przy użyciu specjalizowanych procesorów.
1.2. TEORIA I TECHNOLOGIE
Płaskie obrazy rentgenowskie pozostają ciągle ważnym dla lekarza źródłem informacji, jednak współczesne techniki dostarczają wiele nowych danych pomocnych w diagnostyce - trudno przecenić ich wartość. Należy jednak pamiętać, że techniki te są bardzo złożone. Algorytmy przetwarzania wyników pomiarów ze skanera na obrazy muszą być bardzo przemyślane i rozważnie zaprojektowane. Celem przetwarzania jest zachowanie oraz wzmocnienie informacji o znaczeniu diagnostycznym i oddzielenie jej od zaburzeń (artefaktów) generowanych w rezultacie niedoskonałości skanera i metod obliczeniowych rekonstrukcji obrazu. Wykorzystanie wiedzy o fizyce zjawiska użytego do zobrazowania (np. rezonans magnetyczny), własnościach układów elektronicznych służących do pomiaru danych, a także wiedzy z zakresu fizjologii w projektowaniu programów komputerowych prowadzi do obrazu o znakomitej jakości. Dla przykładu, wykorzystanie wiedzy o wzajemnym ułożeniu źródła promieniowania, ciała pacjenta, detektorów promieniowania oraz charakterystyki mierzonych sygnałów pozwala na inteligentne pozbycie się artefaktów nie mających uzasadnienia anatomicznego i fizjologicznego.
Współczesne metody diagnostyki obrazowej bez wątpienia powstały w rezultacie bliskiej współpracy specjalistów z różnych dziedzin nauki i techniki.
KAPITAŁ LUDZKI
NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI
UNIA EUROPEJSKA .* * *,
EUROPEJSKI * *
FUNDUSZ SPOŁECZNY *. , «*