1.1. Fizyczne właściwości dźwięku 9
częstotliwości. Widmo dźwięku uzyskujemy za pomocą metod spektroskopii lub w wyniku analizy częstotliwościowej, np. za pomocą transformaty Fouriera sygnału dźwiękowego. Zwykle przedstawia się je jako wykres prążkowy, który na osi poziomej zawiera częstotliwości, natomiast na osi pionowej amplitudy lub energię wyrażoną w decybelach dla poszczególnych składowych. Przykłady takich widm przedstawia rysunek 1.1.
i | ||||
'm 1500 |
Rysunek 1.1: Przykładowe widmo sygnału mowy
Natężenie dźwięku jest wielkością opisującą energię fali akustycznej. W fizyce wyrażana jest ona w ^ jako powierzchniowa gęstość mocy fali akustycznej. Natężenie I fali dźwiękowej na pewnej powierzchni to średnia szybkość w przeliczeniu na jednostkę powierzchni, z jaką fala dostarcza energię do tej powierzchni. Bardziej powszechne jest jednak podawanie natężenia dźwięku w skali logarytmicznej, czyli wartości poziomu natężenia dźwięku (głośności). Dlatego też zamiast mówić o natężeniu dźwięku możemy używać terminu głośności dźwięku 0, który zdefiniowano jako
P = 10ioSlo f-f) (1)
gdzie /o jest standardowym natężeniem odniesienia. Wybrane zostało w taki sposób, aby było jak najbliższe dolnej granicy słyszalności ludzkiego ucha. Io wynosi 10-12^.
Podawanie natężenia dźwięku w takiej skali jest bliższe opisowi zachowania ludzkich narządów słuchu. Odpowiada bowiem zmianom wartości natężenia w odniesieniu do ustalonego poziomu odniesienia. Inną skalą, która uwzględnia fizjologię ludzkiego ucha jest skala głośności mierzona w fonach. Ważną rolę w analizie natężenia dźwięku odgrywa jej zmiana wraz z odległością. Sposób w jaki ulega ona zmianie jest zwykle skomplikowany. Dźwięk jest emitowany przez źródła sferycznie. Jednak niektóre źródła
T. Balawajder Aplikacja mobilna ułatwiająca eliminację nawyku mówienia „yyyy” podczas prezentacji.