• kierownik operatywnie kieruje pracą podległego mu zespołu, wydaje potrzebne decyzje i kontroluje ich wykonanie (w tym przejawia się forma pionowej kontroli funkcjonalnej).
3.4. Co to jest nadzór, kto pełni funkcje nadzorcze w przedsiębiorstwie, w jakich formach może występować nadzór.
Nadzór jest pojęciem szerszym od kontroli, gdyż obejmuje zarówno kontrolę, jak też prawo do wydawania poleceń zmierzających do usunięcia stwierdzonych uchybień. Konsekwencją tego jest różnica w zakresach odpowiedzialności między nadzorem a kontrolą.
Funkcja nadzoru w stosowanych w praktyce rozwiązaniach organizacyjnych jest spełniana przez rady nadzorcze lub komisje rewizyjne, a także jednoosobowe stanowiska kierownicze lub ciała kolegialne (złożone człony kierownicze), powoływane w trybie zwyczajnym lub nadzwyczajnym. Przy rozbudowanej strukturze organizacyjnej konieczne jest precyzyjne rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych między poszczególne organy
Nadzór może występować:
■ w formie prewencyjnej, która polega na obowiązku instancji niższej bądź osoby podległej uzgadniania z instancją wyższą, bądź zwierzchnikiem służbowym decyzji jeszcze przed jej powzięciem, albo na obowiązku przedkładania projektu decyzji do aprobaty instancji wyższej, bądź zwierzchnika.
Ma to miejsce przeważnie tam, gdzie poziom wykonawców jest niski, bądź gdzie chodzi o niedopuszczanie do popełniania błędu w sprawach zasadniczych, wymagających dużej rozwagi, doświadczenia i wymiany poglądów z udziałem ekspertów, specjalistów itp.
■ w formie następczej, która polega na uprawnieniu instancji wyższej lub przełożonego do uchylania w każdym stadium decyzji już podjętej przez instancję niższą lub osobę podległą.
■ w formie represyjnej, która stanowi uzupełnienie poprzednich form i z uwagi na swój charakter ma zastosowanie wyjątkowe. Polega na korzystaniu przez zwierzchnika
z prawa do wyciągania konsekwencji służbowych wobec osób podległych, nadzorowanych.
13