293017311

Makroekonomia - Wykłady dr D. Mitręga

1)    Produkt Krajowy Brutto - PKB (GDP - Gross Domestic Product) - jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju niezależnie od tego kto jest ich właścicielem

PKB może być wyrażony w cenach rynkowych albo w cenach czynników produkcji.

PKB w cenach rynkowych jest wyższy od PKB w cenach czynników wytwórczych. Najpopularniejszym podatkiem jest VAT /Value Added Tax/ (podatek od wartości dodanej)

2)    Produkt Narodowy Brutto - PNB (GNP - Gross National Product) - jest miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od miejsca (kraju) świadczenia usług przez czynniki produkcji. PNB jest równy PKB + powiększonemu o dochody netto z tytułu własności zagranicą. PNB uwzględnia to , że np. w Polsce są inwestycje zagraniczne i Polska ma inwestycje za granicą (w przypadku Polski to głównie pracownicy)

Nasze inwestycje zagraniczne Obce inwestycje u nas

Dochody netto =

/ napływ zysków /    / odpływ zysków /

3)    Produkt Narodowy Netto - PNN - jeżeli od PNB wyrażonego w cenach czynników produkcji odejmiemy amortyzację otrzymujemy Produkt Narodowy Netto, czyli inaczej Dochód Narodowy

Produkt narodowy nominalny a realny:

4)    PNB nominalny - jest liczony w cenach , które istniały w okresie wytwarzania dochodu narodowego PNB jest potrzebny do bieżącej oceny sytuacji, do podejmowania decyzji, państwo musi decydować o podziale wpływów budżetowych

5)    PNB realny - koryguje PNB nominalny o skutki inflacji i wyraża PNB w cenach stałych, pochodzących z roku podstawowego (bazowego) - stosowany do przekazywania trendów.

Dla bieżącej polityki potrzebne jest ujęcie nominalne, gdy w kraju występuje inflacja wykorzystujemy ujęcie realne. Ważny jest do porównywania cen / wprowadza się system cen stałych. W praktyce posługujemy się deflatorem:

Deflator- obliczany jako funkcja relacji między PNB nominalnym, a PNB realnym:

deflator -

100

PNB nom.

PNBreal.

Deflator jest wskaźnikiem dającym wiedzę o występowaniu inflacji: deflator > 100 to znaczy, że była inflacja. Gdy nie ma inflacji, to PNBreal. = PNBnom.

Znając PNB, możemy też obliczać tempo wzrostu gospodarczego.

Wzrost gospodarczy - mierzy się przy pomocy przyrostu produkcji. Porównujemy przyrosty z roku t + 1 do roku t.

Jeżeli wartość produkcji rośnie to znaczy , że mamy wzrost gospodarczy

Deflator może być tez używany jako miernik inflacji. To znaczy, że jeżeli np. wyniósł 105 to inflacja wynosi 5%.

Powszechnie używanym jest wskaźnik CPI (Consumer Price lndex - wskaźnik cen detalicznych) CPI- bierze zmiany cen dóbr konsumpcyjnych bo te najbardziej uderzają w gospodarstwa domowe.

Leteecia & DeX Str. 7