WSTĘP
W metrologii energetycznej pomiary strumienia masy i objętości płynów, obok pomiarów temperatury, należą do grupy najważniejszych i najczęściej wykonywanych w praktyce przemysłowej i laboratoryjnej [26, 34, 35, 43, 44, 46, 51, 61, 68, 72, 73]. Coraz powszechniejsze stosowanie paliw i surowców w postaci ciekłej zwiększa znaczenie parametrów medium oraz strumienia przepływającego płynu, które są ściśle związane z rozliczeniem pod względem ekonomicznym prowadzonego procesu technologicznego, sprawnością maszyn i urządzeń energetycznych, czyli ogólnie rozumianą gospodarką energetyczną operującą strumieniami energii. Ponadto we wszystkich prowadzonych pracach naukowo-badawczych związanych z przepływami różnych substancji, niepewność określenia ilości płynu decyduje niejednokrotnie o przydatności metody i sukcesie w wykonywanych badaniach doświadczalnych. Z tymi zagadnieniami wiążą się również problemy związane z właściwościami metrologicznymi zastosowanych przyrządów pomiarowych, przede wszystkim doborem ich zakresu pomiarowego i czułości aparatury pomiarowej [5, 9, 27, 45, 61],
Zjawiska fizyczne, w oparciu o które mierzone są parametry przepływu, są bardzo złożone i często trudne do ujęcia analitycznego. Równania określające wartość strumienia płynu (masy i objętości) najczęściej wyrażane są w zależności od prędkości średniej strumienia lub innego parametru związanego z mierzoną wielkością. Dlatego tak dużą rolę odgrywają badania doświadczalne i modelowanie matematyczne przepływu, których celem jest weryfikacja rozwiązań analitycznych [30], Obecnie do pomiarów przepływu stosowane są przepływomierze o zróżnicowanych możliwościach aplikacyjnych i różnorodnych zasadach działania.
Ogólnie wszystkie przepływomierze dzieli się na dwie zasadnicze grupy. Do pierwszej grupy należą przyrządy pozwalające na określenie chwilowego strumienia masy lub objętości. Do tej grupy zalicza się rurki spiętrzające, zwężki, przepływomierze ultradźwiękowe, elektromagnetyczne i inne. Do drugiej grupy zalicza się przyrządy lub urządzenia, które pozwalają na określenie tylko uśrednionego strumienia w czasie obserwacji. Należą do tej grupy przepływomierze zliczające, czyli liczniki przepływu. Biorąc pod uwagę, jako kryterium podziału przepływomierzy, fizyczne zasady ich działania, wyodrębnić można wiele grup, w tym grupę przepływomierzy które wykorzystują spiętrzenie ciśnienia w rozważanej strudze płynu.