4130652399

37

Ekonomia nr 41/2015

Był to prawdziwy „klejnot w mojej koronie”, nic większego w życiu nie stworzyłem. I stąd moje przywiązanie do jego alumnów (było ich około 800), elita rozproszona dziś w kraju i za granicą. Jest tak, że każdy z nich, gdy spotyka się ze swoim b. rektorem w cztery oczy, stoi na baczność. A mam takich typu „swój człowiek w Hawanie” wszędzie: w KGB i w CIA, b. członków kolejnych składów Biura Politycznego (w każdym był przynajmniej jeden INS-owiec), premiera, wicepremierów, ministrów, ambasadorów, kupę profesorów itd. itp. Również czołówka ruchu dysydenckiego to b. INS-owcy.

Jednakże John Connelly wskazuje, iż co prawda warunkiem przyjęcia do IKKN byl m.in. 4-letni staż w partii, lecz aż jedna trzecia słuchaczy nie miała wyższego wykształcenia (Connelly 1996, 330; por. Hubner 1992, 652):

Słabości studentów odpowiadała słabość nauczycieli. Schaffa wizja współpracy tutorów ze studentami, jak w Oxfordzie i Cambridge, nigdy się nie zmaterializowała; w rzeczywistości często bardziej zaawansowani studenci uczyli tych mniej zaawansowanych. Z 13 członków starszej kadry nauczającej w 1953 r. pięć osób miało doktorat (doktorat, nie habilitację) a jedna osoba miała tytuł radzieckiego kandydata nauk. Pozostałych 22 nauczycieli było magistrami, w tym kilka osób było dyrektorami departamentów. Schaff zmuszony byl zabiegać o mianowanie członków tej pierwszej grupy profesorami „nadzwyczajnymi”, żeby zapobiec ich wykluczeniu na mocy prawa z opieki nad dysertacjami [tłum. - B. Cz.].

Także zza słów Heleny Hagemejerowej³¹ na II Zjeździe Ekonomistów wylania się inny niż Schaffa obraz młodych naukowców ekonomistów, pierwszych absolwentów IKKN (i SGPiS) („Dyskusja...” 1956, 107-108):

Za zjawisko najbardziej szkodliwe uważa mówczyni programowo uprawiany na marksistów skich uczelniach anty marksistowski, anty-racjonalistyczny, antynaukowy, średniowieczny proceder [...] syste-

¹¹ Helena Hagemejer, z domu: Tatar-Zagórska. (1921-2001), ekonomista. Od 1947 r. członek PPS (wykluczona z partii w 1949 r.: zrehabilitowana w 1957 r.). W 1945 r. uzyskała tytuł magistra SGH. potem była starszym asystentem i wykładowcą w Katedrze Ekonomii Edwarda Lipińskiego na tej uczelni. Z pracy usunięto ją w 1949 r.. po utworzeniu SGPiS. W 1950/1951 r. asystent przy Lipińskiego katedrze ekonomii politycznej na Wydziale Prawa UW, zwolniona w 1951 r. W latach 1952-1957 redaktor w PIW (w Redakcji Klasyków Literatury Polskiej). Jej mąż, profesor ekonomii, wykładowca, Włodzimierz Hagemejer został aresztowany w lutym 1952 r., pozostawał w śledztwie do czerwca 1954 roku, został uwolniony bez sądu) (zob. przemówienie Lipińskiego na VI Sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN. Sprawozdanie... 1956, 67-68).