36 ARTYKUŁY
Kosztowne inwestycje tworzenia nowych baz danych obecnie bywają poprzedzone działaniami marketingowymi wspomagającymi podejmowanie decyzji i dotyczącymi organizowania tych baz, wyboru ich tematyki, struktury, zawartości informacyjnej, projektowanych form i cen usług [23]. W ośrodkach udostępniających kupowane bazy danych marketing stał się pomocny przy podejmowaniu decyzji nabycia określonych baz z punktu widzenia potrzeb użytkowników oraz oceny trafności wyboru form usług informacyjnych i ustalonych cen tych usług.
Można przypuszczać, że w warunkach polskich, podejście do działalności służb informacyjnych uwzględniające metody marketingu ułatwiłoby wypracowanie nowego spojrzenia na ekonomiczne warunki funkcjonowania bibliotek i innych służb informacyjnych.
ETAPY PROCESU MARKETINGU
Proces marketingu pomaga osiągnąć organizacji cele jej działania. W przypadku bibliotek i ośrodków informacji celem jest obsługa użytkowników informacji w określonej dziedzinie lub na określonym terenie.
W uproszczeniu, w procesie marketingu można wyróżnić następujące etapy [13, 14]:
1) analiza rynku (środowiska użytkowników),
2) segmentacja rynku i wybór segmentów (grup użytkowników rzeczywistych i potencjalnych),
3) realizacja strategii marketingowej (marketing mix):
— ustalenie, jakie cechy powinny mieć usługi informacyjne przeznaczone dla poszczególnych segmentów rynku i zaprojektowanie takich usług,
— podjęcie decyzji dotyczących odpłatności za usługi opartej na kryteriach popytu na nie, kosztów ich produkcji i działającej na rynku konkurencji,
— wybór odpowiednich metod i technik promocji usług i produktów informacyjnych dla różnych segmentów rynku,
— wybór racjonalnych metod udostępniania (dystrybucji) usług dla różnych grup użytkowników.
Racjonalna strategia marketingowa wymaga traktowania kompleksowego wszystkich wyżej wymienionych elementów procesu, gdyż są one wzajemnie sprzężone. W poszczególnych etapach procesu marketingu konieczna jest realizacja badań marketingowych, których wyniki powinny być podstawą podejmowania decyzji.
MISIA PLACÓWEK INFORMACYJNYCH I PROGRAM DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH
Dla każdej biblioteki i ośrodka informacji ważne jest określenie podstawowych misji, do których spełnienia zostały powołane. W przypadku