4130649093

19

nieuwzględniania w explanansie istotnych warunków początkowych, podczas gdy walor wyjaśnienia jest niewątpliwy. Ze względu na status epistemiczny przesłanek Nassał W. Senior wyraził to tymi słowy: „nauki przyrodnicze będąc tylko wtórnie powiązane z umysłem czerpią swoje przesłanki prawie wyłącznie z obserwacji bądź hipotez (...) z drugiej strony nauki umysłowe czerpią swoje przesłanki głównie ze świadomości. Przedmiot z którym są one zasadniczo powiązane to działanie ludzkiego umysłu. Przesłanki są kilkoma ogólnymi propozycjami, które są wynikiem obserwacji lub świadomości i co do których prawie każdy człowiek, o ile się tylko o nich powie, zgodzi się, że są bliskie jego myśleniu lub przynajmniej że zawierają się w jego wcześniejszej wiedzy.¹” Jak twierdzi Caimes: „ekonomista zaczyna z wiedzą o podstawowych przyczynach. Jest już na początku swojego przedsięwzięcia, w sytuacji, do której fizyk ledwie dochodzi po wiekach badań laboratoryjnych.²” Nieważny jest zatem status epistemologiczny owych przesłanek. Mogą one mieć postać sądów syntetycznych a priori bądź sądów syntetycznych na doświadczeniu opartych. Nieważne czy kategoria ludzkiego działania pochodzi z rozumu czy z doświadczenia, jest ona niepodważalnie prawdziwa. W tej kwestii wypowiedział się Mises twierdząc że przesłanki są „pochodzenia apriorycznego (...) o ile ktoś nie zażyczy sobie nazywać apriorycznego poznania wewnętrznym doświadczeniem³”. Prakseologia i ekonomia upodabnia się do matematyki i logiki również pod względem metody rozumowania. W naukach przyrodniczych indukcja jest bardzo płodną metodą z uwagi na wyspecyfikowane istotne warunki początkowe. W naukach społecznych brak tych warunków powoduje nielogiczny przeskok od przesłanek do wniosków. Metoda taka może interesować filozofów nauki zajmujących się problemem odkrycia naukowego. Dla ekonomisty indukcja może być co najwyżej metodą pomocniczą pozwalającą na podstawie przesłanek naprowadzić na ciekawe

1

   Marian Bowley, Nassau Senior and Classical Economics, Routledge 11 New Fetter Lane, London 2003, s. 43, 56.

2

   John Elliott Cairnes, The Character and Logical Method of Political Economy, wyd. 2, Macmillan, London 1875, s. 87-88.

3

   Ludwig von Mises, Epistemological Problems, Ludwig Von Mises Inst., kwiecień 2003, s.19.