4973539028

9. Rysunki wykonawcze i złożeniowe 9.1. Rysunki wykonawcze-wskazówki ogólne

Rysunek wykonawczy jest rysunkiem części lub elementu, na podstawie którego ma byc wykonana część maszynowa Mozę to być rysunek półwyrobu (np odkuwki, odlewy) lub tez rysunek części gotowej

Zazwyczaj rysunki wykonawcze spoiządza się w po działce 11 Czasami jednak w celu umknięcia rysowania jednej części na wielu arkuszach, dopuszcza się wykonanie rysunku wykonawczego w skali 1:2 lub 15 Bardziej skomplikowane i zawiłe kształty rysowanych elementów, drobne fragmenty ich budowy można przedstawiać w dodatkowych rzutach i przekrojach cząstkowych, rysowanych zazwyczaj w powiększeniu Norma Polska dopuszcza jednak narysowanie rzutów jednej części maszynowej na kilku arkuszach rysunkowych, j eze-li rzuty te zostaną odpowiednio oznaczone (rozdz 2)

Wykonując rysunek wykonawczy bardzo małej części w powiększeniu, można narysować ten przedmiot w skali 1:1, wykorzystując do tego celu linię cienką i umieścić go w lewym dolnym rogu Ułatwia to onentację co do rzeczywistej wielkości rysowanego elementu Rysunek wykonawczy powinien

>    przedstawiać część maszynową w liczbie rzutów niezbędnej do j ednoznacznego określenia jej kształtu.

>    zawierać wszystkie konieczne wymiary wraz z ewentualnymi toleranganu,

>    zawierać odchyłki kształtu i położenia (o ile są one wymagane),

>    zawierać oznaczenia chropowatości powierzchni wraz z oznaczeniami żądanej kierunkowośd struktury powierzchni i falistości w przypadku, gdy jest to niezbędne i może wpływać na za cli o wam e się elementu konstrukcyjnego (części maszynowej) w czasie eksploatacji.

>    zawierać wymagania dotyczące obróbki cieplnej, wykańczającej (o ile jest to wymagane należy podać także twardość rysowanej części maszynowej według HB lub HRC)

Przykładowe rysunki wykonawcze części ma szyno wy cli prezentują rysunki 9 1 i 9.2.

Wskazówki dotyczące przedstawiania części maszyn w postaci rzutów, widoków, przekrojów, półwidokow, półprzekrojówitp zostały omówione w rozdziale 2 i 3. Wymiarowanie na rysunkach wykonawczy cli powinno być zgodne z Polską Normą Podstawowe zasady wymiarowania, których należy przestrzegać wykonując rysunki wykonawcze, zaprezentowano w rozdziale 4 Przykładowe rysunki wykonawcze wałów, osi, kół zębatych. elementów spawanych zaprezentowano odpowiednio w rozdziałach 6. 7 i 8

Obok rysowania wałów i kół zębatych, w czasie projektowania reduktorów często sporządza się także rysunki wykonawcze kadłubów lub pokryw, które powszechnie określa się mianem korpusów Mogą to być płyty, pokrywy, głowice, skrzynie, bloki ltp Elementy te zazwyczaj są odlewami, chociaż mogą być odkuwkami lub konstrukqanu spawanymi Sporządzanie rysunków wykonawczych części klasy korpus opiera się na zasadach zaprezentowanych w poprzedni cli rozdziałach (rozdz 3 i 4). Najważniejszą cechą tych części maszynowych jest ogromne zróżnicowanie kształtów geometrycznych, które należy wiernie odzwierciedlić na rysunku wykonawczyni Z reguły w korpusach występują liczne otwory, ścianki, występy, wgłębienia, na dl ewy itp . których zasady rysowania omówiono w poprzednich rozdziałach

Opracowując rysunek wykonawczy części klasy korpus, należy:

S dokładnie określić kształt zewnętrzny i wewnętrzny rysowanego elementu, s zauważyć i określić ewentualne osie symetrii głównej i symetrii lokalnej,

S ustalić położenie dogodne do wykonywania głównych operacji obróbkowych, s określić liczbę i rodzaj e rzutów, widoków i przekrój ów,

S dokonać wyboru położenia przedmiotu w rzucie głównym, s zarysy wewnętrzne odzwierciedlać w przekrojach (ewentualnie półprzekrojach),

^ unikać powtórnego odwzorowywania taki cli samych zarysów wewnętrzny di i zewnętrznych. s w przypadku drobnydi elementów i szczegółów wykorzystywać kłady miej scowe i przekrój e cząstkowe, które można rysować w powiększeniu, co zwiększa czytelność rysunku, s obrać trzy bazy wymiarowe (obróbkowe), ze względu na fakt, ze część klasy korpus jest elementem przestrzennym (trójwymiarowym).