1
Rosnące wciąż: - wraz z rozwojem i postępem technicznym w przemyśle maszynowym - wymagania dotyczące dokumentacji technicznej powodują konieczność stosowania różnych rodzajów i odmian rysunków technicznych maszynowych, o cechach odpowiadających celowi, do jakiego są przeznaczone.
Podział rysunków technicznych maszynowych można przeprowadzać według wielu mniej lub bardziej ważnych kryteriów. Mnogość tych kryteriów spowodowała, że wszystkie dotychczasowe próby stworzeniapełncj klasyfikacji rysunków maszynowych miały raczej charakter teoretyczny i nie doprowadziły do poprawnego rozwiązania tego zagadnienia.
Dla praktyki przemysłowej istotne znaczenie ma nie tyle klasyfikacja rysunków, ile uporządkowanie nazw najczęściej spotykanych rodzajów rysunków, w celu uniknięcia ewentualnych nieporozumień. Dlatego w normie PN-ISO 10209-1:1994 ustalono i zdefiniowano terminy stosowane w dokumentacji technicznej wyrobów, dotyczące rysunków technicznych we wszystkich dziedzinach zastosowania.
Zostały wprowadzone następujące terminy ogólne: • ^~ 'l) Wykres - jest to przedstawienie graficzne, zwykle w układzie współrzędnych, zależności między wielkościami zmiennymi.
......2) Przekrój - jest to kład przedstawiający dodatkowo
zarysy leżące poza płaszczyzną przekroju.
•3) Szczegół - jest to przedstawienie na rysunku, zwykle w powiększeniu, pozycji lub części przedmiotu, albo zespołu w celu podania wymaganej informacji.
4) Schemat - jest to rysunek, w którym zastosowano symbole graficzne w celu pokazania funkcji części składowych układu i ich współzależności.
5) Rzut pionowy - jest to widok w płaszczyźnie pionowej.
6) Pozycja - jest to część składowa, część, element lub fizyczna właściwość przedstawiona na rysunku.
7) Nomogram - jest to wykres, z którego można określić bez obliczeń przybliżoną wartość liczbową przedstawionych graficznie wielkości.
8) Widok z góry - jest to widok, kład lub przekrój w płaszczyźnie poziomej, widziany z góry.
9) Kład - jest to przedstawienie rysunkowe pokazujące tylko zarysy przedmiotu leżące w jednej lub kilku płaszczyznach przekroju.
—10) Szkic - jest to rysunek, wykonany na ogół odręcznie i niekoniecznie w podziałce.
---—lfhRysunek techniczny; rysunek - jest to informacja
techniczna podana na nośniku informacji, przedstawiona graficznie zgodnie z przyjętymi zasadami i zwykle w podziałce.
12) Widok - jest to rzut prostokątny przedstawiający widoczną część przedmiotu, a także w miarę potrzeby jego zarysy niewidoczne.
W normie wyszczególniono następujące rodzaje rysunków:
-—„..1) .-Rysunek podwykonawczy - jest to rysunek stosowany do zapisu szczegółów konstrukcji po jej zakończeniu.
2) Rysunek kontrolny - jest to rysunek stosowany w ramach operacji odbioru, charakteryzujący stan realizowanych prac.
3) Rysunek złożeniowy - jest to rysunek przedstawiający wzajemne usytuowanie i/lub kształt zespołu na wyższym poziomic .strukturalnym zestawianych części.
4) Plan ogólny - jest to rysunek, który identyfikuje teren i zakres robót budowlanych w stosunku do planu urbanistycznego albo podobnego dokumentu.
5) Rysunek elementu - jest to rysunek przedstawiający pojedynczy element składowy, zawierający wszystkie informacje wymagane do określenia tego elementu.
6) Rysunek zestawu elementów - jest to rysunek przedstawiający wymiary, sposób wyróżnienia (rodzaj elementu i numer identyfikacyjny) oraz zawierający dane dotyczące wykonania zestawu elementów danego rodzaju.
7) Rysunek szczegółu - jest to rysunek przedstawiający na ogół w powiększeniu część konstrukcji lub element i zawierający specyficzne informacje dotyczące kształtu i konstrukcji albo montażu i połączeń.
8) Rysunek szkicowy; rysunek wstępny - jest to rysunek służący za podstawę do wyboru końcowego rozwiązania i/lub do dyskusji między zainteresowanymi stronami.
9) Plan ogólny robót - jest to rysunek przedstawiający rozplanowanie robót budowlanych łącznie z ich położeniem, oznaczeniami identyfikacyjnymi i wymiarami.
10) Rysunek złożeniowy ogólny - jest to rysunek złożeniowy przedstawiający wszystkie zespoły i części całego wyrobu.
9
2 Rysunek techniczny maszynowy