Punkty ECTS: 13 Rok studiów: 2 Semestr: 3
Numer kursu: 0310-3.08.1.016 Numer w siatce studiów: 5 Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin Język: polski
Wykładowca: prof. zw. dr hab. inż. Jarosław Polański
Typ zajęć: wykład, laboratorium, konwersatorium
Liczba godzin: 45,90,15
Przedmiot: obowiązkowy
Wymagania wstępne: podstawy chemii
Treści kształcenia: Nomenklatura, grupy funkcyjne. Izomeria. Wiązania chemiczne. Struktury elektronowe. Karbokationy, karboaniony, wolne rodniki, karbeny. Stereochemia. Analiza konformacyjna. Konfiguracja absolutna i względna. Chiralność a czynność optyczna. Efekty elektronowe i steryczne. Pojecie rezonansu. Hiperkoniugacja. Spektroskopia IR, 'li NMR, MS, UV-VIS. Typy reakcji organicznych. Homolityczny/heterolityczny rozpad wiązania. Energia aktywacji i stan przejściowy. Alkany, cykloalkany, halogenowanie związki Grignarda, kwasowość zasadowość, nukleofilowość, elektrofilowość. Alkeny. Reakcja dehydrohalogenacji, reakcja dehydratacji alkoholi, mechanizmy eliminacji El i E2, reguła Zajcewa i Hofmanna. Reakcje alkenów. Addycja elektrofilowa, reguła Markownikowa, efekt nadtlenkowy. Pojęcia stereospecyficzności, stereoselektywności reakcji. Halogenki alkilu. Reakcje substytucji nukleofilowej SN1 SN2. Konkurencyjność substytucji i eliminacji. Alkiny. Dieny. Addycja 1,2 i 1,4. Związki aromatyczne. Reguła Hiickla. Alotropowe odmiany węgla, fulereny. Aromatyczne związki heterocykliczne. Aromatyczna substytucja elektrofilowa. Aromatyczna substytucja nukleofilowa (chlorobenzen, pirydyna). Alkohole fenole i etery. Aldehydy i ketony. Reakcje addycji nukleofilowej do wiązania karbonylowego. Kwasy karboksylowe i pochodne, reakcje pochodnych kwasów karboksylowych, kondensacja Claisena. Amidy. Aminy, Sole diazoniowe. Barwniki azowe. Alkaloidy. Związki nitrowe. Analiza retrosyntetyczna, Dioksyny. Mono-, disacharydy, aminokwasy, polipeptydy, kwasy nukleinowe.
Cele przedmiotu: Przedstawienie podstawowych pojęć chemii organicznej: grupy funkcyjne, klasyfikacja, nomenklatura, budowa związków organicznych ich właściwości, otrzymywanie i reaktywność, podstawowe mechanizmy reakcji organicznych oraz metody identyfikacji związków organicznych.
Efekty kształcenia: Po ukończeniu kursu student powinien opanować wiedzę z zakresu podstawowych pojęć chemii organicznej oraz posiadać jej zrozumienie i umiejętność wykorzystania do rozwiązywania problemów związanych z budową, reaktywnością oraz otrzymywaniem związków organicznych a także interpretacją prostych mechanizmów reakcji.
Zalecana literatura:
[1] J. McMurry, Chemia organiczna, Wyd. Naukowe PWN, tomy 1-5, Warszawa, 2005.
[2] R.T. Morrison i R.N. Boyd, Chemia organiczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1985.
15