5987092497

Rysunek 2: Model edukacji wyższej - Otwarty Model Aktywny

Źródło: Opracowanie Top Ekspertów.

W odniesieniu do modelu u podstaw różnorodności leży zróżnicowanie misji uczelni, które świadczą usługi na wszystkich poziomach edukacji, kształcąc zarówno studentów I, II i III stopnia, jak i aktywnie uczestnicząc w systemie kształcenia przez całe życie (tzw. LLL - Life Long Learning). W zależności od zakresu usług dydaktycznych, modelowe uczelnie będą dostarczały różne modele absolwentów, adekwatnie do poziomu ukończonej przez nich edukacji. Konieczna zatem będzie również indywidualizacja ścieżek edukacyjnych w ramach obszarów i pomiędzy obszarami kształcenia, która zapewni utrzymanie celów i jakości nauczania na każdym poziomie oraz będzie umożliwiała dostosowywanie oferty uczelni do indywidualnych potrzeb odbiorców jej usług, które w przypadku kształcenia w ramach LLL mogą być nawet bardzo zróżnicowane. Uczelnie, aby mogły w pełni charakteryzować się takim zróżnicowaniem, powinny być otwarte na otoczenie. Oznacza to w szczególności umiejętność reagowania na zmiany i podążania za nimi. W tym celu konieczne jest wykształcenie przez nie zdolności do analizowania trendów rozwojowych i elastycznego kształtowania swoich programów nauczania (w tym tworzenia programów interdyscyplinarnych) tak, aby odpowiadały potrzebom rynku edukacyjnego. Z jednej strony kluczowym działaniem w tym zakresie jest stała współpraca z otoczeniem gospodarczym, społecznym i politycznym, dzięki której uczelnie otrzymują informacje o obszarach potencjalnie wymagających podjęcia działań adaptacyjnych do zachodzących w nich zmian, szczególnie że tworzenie wspólnych platform porozumienia umożliwia korzystną dla obu stron wymianę informacji. W przełożeniu na poziom operacyjny oznacza to konieczność monitorowania potrzeb rynku pracy, rynku usług edukacyjnych na niższych poziomach kształcenia (w kontekście kontynuacji edukacji podstawowej i średniej) oraz priorytetowych kierunków rozwoju regionów, wyrażanych w strategicznych dokumentach rządu i lokalnych władz.

Z drugiej strony osiągnięcie pełnej otwartości wymaga stałego podtrzymywania i rozwijania kontaktów międzynarodowych, nie tylko w formie współpracy międzyuczelnianej, ale także międzywydziałowej, co sprzyja procesom wymiany wiedzy i doświadczeń zarówno na poziomie instytucjonalnym, jak i wśród kadry naukowej i administracyjnej uczelni. Ścisła współpraca akademicka na różnych poziomach organizacyjnych instytucji multiplikuje możliwości rozwoju uczelni w wielu aspektach jednocześnie. Uczelnia otwarta będzie zatem również wielokulturowa, gdyż wymiana doświadczeń wiąże się także z wymianą kadr i studentów. Otwarcie się na inne narody i zintensyfikowanie procesów wymiany powinno przyczynić się do przyspieszenia procesu budowania kluczowych kompetencji uczelni. Należy przy tym zaznaczyć, że wielonarodowość jest nieunikniona, gdyż wzrasta mobilność ludzi, w tym studentów. Sprzyja temu również szybki rozwój technologii. Jeśli zatem polskie uczelnie mają być liczącymi się ośrodkami akademickimi i naukowymi w Europie i na świecie, muszą aktywnie uczestniczyć w znaczących przedsięwzięciach naukowych, co przekłada się także na atrakcyjność danego ośrodka dla zagranicznego studenta.