(14) Cele kształcenia
Celem przedmiotu jest przekazanie studentom ogólnych wiadomości na temat specyficznych zaburzeń uczenia się czytania i pisania.
(15) Treści programowe
A. Problematyka wykładu:
• Specjalne potrzeby edukacyjne (SPE)
? termin i pojęcie SPE (Warnock Report 1978)
? specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z dysleksją
• Historia badań nad dysleksją rozwojową
? historia badań nad dysleksją nabytą i dysleksją rozwojową na świecie ? historia badań nad dysleksją rozwojową w Polsce
• Terminologia
? terminologia w ujęciu historycznym
? terminologia bazująca na symptomatologii i na patomechanizmie (klasyfikacje międzynarodowe - terminologia opisowa)
? kontrowersje dot. terminologii
• Częstość występowania ? badania w Polsce
? dane z międzynarodowych klasyfikacji ICD-10 i DSM-IV oraz badań zagranicznych ? przyczyny zwiększania się przypadków dysleksji i niepowodzeń w nauce czytania i pisania
• Podstawy teoretyczne i definicja dysleksji
? Teorie zaburzeń czytania i pisania w świetle koncepcji neuropsychologicznych (A. Łurii; MBD - A.Gesella i H.Spionek; D.Bakkera; N.Geschwinda,
A.Galaburdy i J.Steina; A.Fawcett i R.Nicolsona;; H. Birch, L.Belmont, E.Koppitz, M.Wolf- P.Bowers), psycholingwistycznych / L i B. Kaczmarków,
E. Gomberta, G. Krasowicz-Kupis/, integracji perceocyjno-motorycznej (J.Ayres, M.Bogdanowicz).
? Definicje dysleksji rozwojowej (definicja Światowej Konferencji Neurologów w Dallas, definicja IDS i EDA)
• Etiologia dysleksji rozwojowej (polietiologia)
? koncepcja genetyczna
? koncepcja organiczna ? koncepcja opóźnienia dojrzewania o.u.n
• Patomechanizm dysleksji
? koncepcje patomechanizmu dysleksji: koncepcje zaburzeń lateralizacji czynności mózgu / D. Bakkera/; koncepcje mikrouszkodzeń mózgu (MBD)
oraz mikrozaburzeń i dysharmonii rozwoju psychomotorycznego dziecka /H. Spionek/; zaburzeń integracji sensorycznej i percepcyjno -motorycznej /
H.Bircha-LBelmont, E.Kopittz, J.Ayres, M.Bogdanowicz/, deficytu móżdżkowego /R.Nicolsona, A.Fawcett/; zaburzeń przetwarzania czasowego -
zburzeń funkcjonowania systemów magnocelularnych /N. Geschwinda i G.Galaburdy, J.Steina, P.Tallal/; przetrwania odru-chów pierwotnych
/M.McPhilipsa i in./; deficytu językowego (I. Liberman, M. Snowling, P. Bryanta; G.Krasowicz-Kupis); podwójnego deficytu (M.Wolf-P.Bowers)
? model patomechanizmu dysleksji rozwojowej.
• Typologia dysleksji
? przedstawicieli koncepcji psychomotorycznych zaburzeń (H.Spionek)
? przedstawicieli koncepcji neuropsychologicznej (D.Bakker)
? w świetle koncepcji integracji percepcyjno-motorycznej (M. Bogdanowicz)
• Symptomatologia zaburzeń i dynamika objawów dysleksji
? parcjalne zaburzenia rozwoju psychoruchowego w obszarze procesów instrumentalnych i mowy (neurofizjolo-giczne podstawy procesów,
symptomatologia zaburzeń, diagnoza, terapia, profilaktyka):
? zaburzenia procesów orientacyjno - poznawczych ? zaburzenia procesów wykonawczych ( motoryki)
? zaburzenia integracji percepcyjno - motorycznej