8122750338

przestrzeni tysiącletnich wędrówek ludów ugrofińskich oraz ich kontaktów z ludami i językami słowiańskimi i germańskimi. Uwypukliłam kulturotwórczą rolę polskiego w stosunku do języków ruskich (do XVIII wieku), litewskiego, rumuńskiego i czeskiego. Podkreśliłam fakt, iż zmiany w zasobach leksykalnych poszczególnych języków pod wpływem bilateralnych kontaktów zachodzą w szerszym kontekście europejskim, który charakteryzuje okresowa dominacja języków regionu i krajów przodujących cywilizacyjnie w różnych okresach (np. greki, łaciny, francuskiego).

Podrozdział Jak migrują leksemy traktuje o mechanizmach i sposobach zapożyczania, odzwierciedlanych m.in. w stosowanych w literaturze przedmiotu klasyfikacji zapożyczeń. Rozróżniłam zjawisko zapożyczania od zjawiska infiltracji, związanego na ogół z degradacją leksemów obcych lub leksemów autochtonicznych. Zaznaczyłam, iż badanie efektów kontaktów językowych i towarzyszących im procesów zapożyczania może być prowadzone z różnych perspektyw:    bilingwizmu, interferencji, konwergencji oraz uwarunkowań

socjokulturowych z uwzględnieniem procedur przekształceniowo-adaptacyjnych.

W podrozdziale Jak przyjąć gościa, czyli adaptacja fonetyczno-graficzna leksemów zapożyczonych omówiłam procesy adaptacji - importację i substytucję. Dokonałam przeglądu różnych koncepcji i modeli oceny stopnia przyswojenia leksemów zapożyczonych. Jako problem związany z asymilowaniem zapożyczeń wymieniłam ustalanie etymologii zapożyczanych jednostek, na ogół realizowane na gruncie morfosemantycznym, kiedy za podstawę określenia pochodzenia zapożyczenia przyjmuje się pochodzenie jego rdzenia, albo leksykalistycznym - kiedy etymologię określa się zależnie od języka pośredniczącego w łańcuchu transferu. W pracy przyjęłam zasadę: za źródło zapożyczenia uznaję ten język, z którego bezpośrednio przejęty został dany leksem, niezależnie od jego etymonu. Ułatwia to analizę europeizmów oraz wzajemnych wpływów językowych (miało to znaczenie przy budowaniu przeze mnie artykułów hasłowych Słownika homonimów leksemowych języka rosyjskiego).

Przedstawiona monografia wnosi wiele cennych informacji dla badaczy zajmujących się kontaktologią językową, a dzięki wymiarowi konfrontatywnemu stanowi źródło nowej wiedzy o prawidłowościach w rozwoju współczesnych języków europejskich.

4.4. Słownik homonimów leksemowych języka rosyjskiego z polskimi ekwiwalentami tłumaczeniowymi

Dzieło jest praktyczną realizacją uzyskanych wyników badań semantyczno-leksykalnych w obszarze homonimiki rosyjskiej. Jest to słownik aspektowy, ukierunkowany

14