117087

Audyt prawidłowości polega na badaniu istnienia i przestrzegania opracowanych reguł oraz ich funkcjonowania. Przedmiotem audytu prawidłowości jest badanie i ocena reguł, zasad, wzorców. Zainteresowanie natomiast treścią celami nakładami zrodziło drugi model, który określa się audytem sprawności. Jego istota polega na badaniu odpowiedzialności i doskonaleniu realizowanych celów, bez pomijania wdrożonych reguł. Te rozróżnienia w literaturze czasami są wzbogacone, co niekoniecznie sprzyja ich jasności. Na przykład kiedy reguły funkcjonowania audytowanej jednostki są wystarczająco znane i akceptowane tak, iż stały się zasadami, to będzie chodziło o audyt prawidłowości. Jeśli reguły są napisane w postaci np. instrukcji, to będzie chodziło o audyt zgodności. W przypadku gdy reguły są ewidentne i dotyczą sposobu funkcjonowania, np. ochrona osób, danych, majątku lub tajność i wiarygodność informacji, to będzie można mówić o audycie bezpieczeństwa. W przeciwnym razie, kiedy nie ma systemu referencji lub jest on niekompletny lub kwestionowany, będzie chodziło o doskonalenie reguł funkcjonowania i jakości rezultatów można wówczas powiedzieć że, jest to audyt sprawności. Zatem można stwierdzić że audyt zgodności i bezpieczeństwa są w gruncie rzeczy „podaudytami” (subandytami). Mają do spełnienia mniejsze zadanie w obszarze zadania większego lub mocniej akcentują misję audytu podstawowego.

Misje audytów

Każdy audyt ma jakąś misję do spełnienia. Misją audytu prawidłowości jest zapewnienie bezpieczeństwa lub zgodności sposobu funkcjonowania z głównymi i oczekiwanymi rezultatami działalności. Mogą to być określone wielkości lub terminy świadczonych na odpowiednim poziomie usług lub respektowane terminy „produkcji rezultatów księgowych”. Mówiąc inaczej misją audytu prawidłowości jest upewnienie się lub spowodowanie. Aby sprawozdania finansowe firmy były sporządzane w terminie wymaganym przez instytucje, jak np. sąd administracyjny

Misją audytu sprawności jest dążenie do zapewnienia skuteczności lub jakości otrzymywanych informacji lub działali Mówiąc inaczej jest to dążenie do tego, aby zadanie uzyskania wyników księgowych w określonym czasie po zamknięciu okresu gospodarczego odpowiadało realnym potrzebom i usprawiedliwiało ilość i wartość środków użytych do tego celu lub odwrotnie, ustalenie czy te wyniki mogłyby być uznane szybciej i jakicli wumagało by to nakładów.

Generalnie można powiedzieć, że audyt wewnętrzny w przedsiębiorstwach zaczyna się od badania prawidłowości. Do najważniejszych trosk zarządu należą: przestrzeganie jej dyrektyw oraz bezpieczeństwo organizacji. Wraz z upływem czasu rozszerza się dziedzina audytu i rodzaj jego zainteresowań przede wszystkim w kierunku audytu sprawności, który bada:

-adekwatność środków w stosunku do celu

-trafność (odpowiedniość ) organizacji i metod - rygorystyczne zarządzanie

-jakość działań (decyzji) nie menadżerskich

-adekwatność celów i strategii przedsiębiorstwa - dostosowanie struktur do przyjętych i akceptowanych misji.

Najogólniej mówiąc, chodzi tu o analizę przyczyn braku skuteczności lub niesprawności w przedsiębiorstwie. W zależności od tego, czy cele będą dotyczyć prawidłowości czy sprawności, badanie systemów nie będzie realizowane w ten sam sposób: