Katedra Urbanistyki i Planowania Przestrzennego
KONCEPCJA FUNK( IWAN IA TERENU I O Bij KAMIENNEGO
Zamawiający:
Urząd Miasta w Czeladzi
Zespół autorski:
Krzysztof Gasidło, Janina Klemens, Katarzyna Mazur,
Szymon Opania.
stud.: Wojciech Borowczyk, Sebastian Kotlarz. Agnieszka Młynarska, Grzegorz Raczek, Marcin Skrzypczyk, Adam Szeja.
Numer umowy: U-682/RAM/05
LOKALIZACJA
Teren po KWK.. Saturn " znajduje się w Czeladzi, w południowo-zachodniej części miasta przy ul. Dehnelów 2. Od północy i wschodu ograniczony ulicą Dehnelów z zabudową o charakterze usługowym i mieszkaniowym, od zachodu ulicą Węglową z zabudową mieszkaniową
0 niskiej intensywności. Od wschodu ma granicę z działką kościelną oraz ogrodami działkowymi. Dalej znajduje się obszar intensywnej zabudowy mieszkaniowej osiedla Musiała. Południowa jego część graniczy z terenami nieurządzonymiihałdamiiniskązielenią.
DOTYCHCZASOWE UŻYTKOWANIE IPRZEZNACZENIETERENU
■ | |||||
V |
P» 6 * i BM Kżr ■ m |
l |
Lim |
Teren po byłej kopalni zajmuje powierzchnię około 17 ha i jest płaski z wyjątkiem południowo-zachodniej części, sztucznie uformowanej przez hałdy. W okresie eksploatacji poszczególne, różne pod względem charakteru zagospodarowania części zajmowały powierzchnię:
a. zabudowa produkcyjna 4 ha.
b. główny budynek socjalny 4 ha.
c. torowisko 5 ha.
d. składowiska hałdy i place składowe 4 - ha.
STAN ISTNIEJĄCYZAGOSPODAROWANIA
Obszar opracowania pracą naukowo-badawczą, obejmował wyłącznie dawną część socjalną, produkcyjną i pomocniczą kopalni oraz fragment terenu po torowisku i placach składowych.
Działka kopalni jest otoczona ogrodzeniem murem betonowym. Struktura geologiczna gruntów do głębokości około 3 m ma wybitnie antropogeniczny charakter. Na powierzchni terenu zalegają warstwy węgla oraz miału węglowego. Pod powierzchnią znajdują się fundamenty po niektórych wyburzonych obiektach.
Większość zabudowy na terenie kopalni jest pod ochroną konserwatorską, niektóre obiekty tj. suwnice, szopy, magazyny, zakład przeróbki i załadownia została wyburzona lub jest w trakcie likwidacji. Stan techniczny zachowanych obiektów jest bardzo zróżnicowany: od stanu dobrego w przypadku siłowni - elektrowni po stan zagrażający katastrofą budowlaną wprzypadku nadszybia basztowego.
Zac howana zabudowa obejm uje:
- 2 budynki nadszybia szybów I i II (wysokie, halowe z wieżami wyciągowymi).
-2 budynki maszyn wyciągowych (niskie, murowane).
- dawną siłownię - elektrownię (wysoka, halowa).
- budynek kotłowni (w części jednokondygnacyjny halowy.w części wielokondygnacyjny) wraz z dwoma ceglanymi oktogonalnymi kominami.
-3 budynki warsztatów (niskie, murowane).
- budynek sali zbornej, lampowni i łaźni (piętrowy budynek administracyjno socjalny z halową częścią szatni i wysoką wieżą zegarową).
Na przekształcanym terenie infrastruktura techniczna obejmuje następujące elementy:
- drogi samochodowe o nawierzchni asfaltowej zapewniające dojazd do wszystkich istniejących obiektów. Teren jest dostępny dla transportu samochodowego od strony północnej i wschodniej:
- kanalizację deszczową i sanitarną obsługującą istniejące budynki
1 drogi włączona do kolektora 600x900 w ul. Dehnelów:
- sieć wodociągową (o nieustalonym przebiegu) zasilaną z wodociągu 0200 w ul. Dehnelów:
- sieć elektroenergetyczna (o nieustalonym przebiegu) niskiego napięcia zasilająca istniejące obiekty oraz wysokiego napięcia doprowadzona od strony ul. Węglowej do rozdzielni przy siłowni.:
- sieć ciepłownicza o nieustalonych parametrach łącząca obiekt kotłowni z istniejącymi obiektami oraz prawdopodobnie z zewnętrznymi źródłam i zas ilania;
- brak na terenie sieci gazowej.
Powierzchnia terenu jest uporządkowana i wyrównywana. Torowisko stacji załadunkowej zostało zlikwidowane. Nie ma sprawdzonych informacji na temat ryzyka środowiskowego, jednak możliwe są lokalne skażenia gruntu substancjami ropopochodnymi. Teren jest płaski lekko opadający w kierunku S-E od rzędnej ok. 275,0 do ok. 269.0 co daje średnie nachylenie ok. 2%.
Zieleń obejmuje większe grupy starszych drzew istniejących w czasie eksploatacji kopalni oraz liczne samosiejki niektóre w wieku kilkunastu lat.
OCENAMOZLIWOŚCI PRZEKSZTAŁCEŃ
Ocenę możliwości przekształcenia (zagospodarowania) tego terenu poprzemysłowego można przeprowadzić na podstawie analizy dwóch grup czyn ników. Są to:
- szczególne czynniki wewnętrzne (o charakterze strukturalnym i funkcjonalnym) odnoszące się do samego terenu wpływające na podatność terenu na przekształcenie.
- szczególne czynniki zewnętrzne odnoszące się do relacji terenu do otoczenia i wpływające na szansę jego zagospodarowania.
PROGRAM FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNY
Na podstawie analiz dokumentów strategicznych miasta sformułowano ogólne wnioski, zapewniające możliwość poprawnego funkcjonowania planowanej struktury oraz zaproponowana program szczegółowy zagospodarowania terenu. Koncentrowały się one na:
- funkcji - która musi być atrakcyjna w skali ponadlokalnej jeśli ma być finansowana ze środków prywatnych lub publicznych ponadlokalnych:
- sposobie finansowania - jeśli jest to funkcja o znaczeniu lokalnym to powinna mieć zapewnione finansowanie z budżetu lokalnego: oświata, służba zdrowia;
- etapowaniu - które musi być możliwe dla właściwego zagospodarowan ia tere nu;
Określono, iż wybór wariantu rozwiązania powinien być oparty na finansowym i pozafinansowym kryterium efektywności inwestycji, to jest na przyjęciu rozwiązania dającego szybko odczuwalne efekty a następnie umożliwiające etapowanie realizacji i stopniowe uzyskanie korzyści wdrożeniowych.
Najistotniejsze cele przedsięwzięcia to:
- zintegrowanie terenów poprzemysłowych z miastem.
- tworzenie atrakcyjnej przestrzeni dla mieszkańców.
-wzmocnienie pozytywnegowizerunku Czeladzi w regionie i kraju.
KIERUNKI ROZWOJU
Na podstawie przeprowadzonych badań określono następujące kierunki rozwoju obszaru:
1. edukacja szkolna: ośrodek szkolnictwa średniego i pomaturalnego ukierunkowanego na kształcenie zawodowe, rozwijanie umiejętności praktycznych w warsztatach szkolnych, kształcenie ustawiczne i podnoszenie kwalifikacji dla dorosłych wraz z urządzeniami sportowymi;
2. edukacja kulturowa: muzeum historii miasta i przemysłu, ośrodek wystawienniczy sztuki współczesnej np. w zakresie wzornictwa przemysłowego.
3. handel: ośrodek zbytu produkcji fabrycznej tzw. „factory outlet" działający w weekendy, rekreacją i rozrywką rodzinną, a w tym sport i usługi zdrowia
4. handel dla hobbystów np. targi kwiatów, sprzętu ogrodniczego, drobnego inwentarza rtp. dla działkowców.