struktur! taką strukturą może by Bóg. przyroda( darwinizm społeczny), rozum (racjonalistyczny). Realistyczny jest jusnaturalizm. opiera się na realizmie. Jusnaturalizm zakłada, że prawo to normy niezależne od człowieka, zasadniczo uniwersalne, ahistoryczne. Zakłada konieczność związku między prawem, a morabiością. Związki te mają charakter ontologiczny( nauka obycie) i walidacyjny (prawo obowiązuje, gdy jest moralne). Piętą Adiillesową jusnaturalizmu jest niemożność dowiedzenia obowiązywania konkretnych praw naturalnych.
5. POZYTYWIZM PRAWNICZY
- zakłada, że prawo jest wytworem skonwencjonalizowanej działalności człowieka;
- brak jest koniecznych związków między prawem, a moralnością:
- prawo jest zespołem norm. a normy jeżeli są ustanowione przez człowieka są rozkazami. wynikają z tego dwie następujące tezy:
a) prawo ma charakter językowy, jeżeli prawo jest wypowiedzią to właściwą metodą badania prawa będzie metoda logiczna i gramatyczna.
b) prawo jest ontologicznie związane z władzą nie ma władzy to nie ma prawa. Normy tworzą system, czyli uporządkowany układ. Pozycja normy - rozkazu w tym systemie wynika z kompetencji podmiotu ustawiającego normy.
- system prawa powinien być niesprzeczny i zupełny ;
• stosowanie prawa jest operacją logiczną i przyjmuje postać sylogizmu subsumcyjnego( subsumcja-przedstawienie)
Sylogizm :
a) Przesłanka większą która jest zdaniem ściśle ogólnym
b) Przesłanka mniejszą która jest wypowiedzią skonkretyzowaną
c) Wniosek jest inny niż dwie przesłanki
• pozytywizm prawniczy jest kierunkiem dominującym w podejmowaniu prawa:
a) dobrze współgra z scjentyzmem
b) pozornie uwalnia prawo od stibiektywności i spekulatywności
c) pozytywizm jako kierunek uwolniony od filozofii politycznej, może współistnieć z prawie każdą wizją porządku politycznego. Pozytywizm przeszedł ewolucję od tzw. pozytywizmu tradycyjnego zwanego ekskluzywnym, twardym, ekskluzyjnym do pozytywizmu wyrachowanego tzw. Inkhizyjnym. inkluzyjny, miękki.
6. Norma prawna a przepis prawny
Norma prawna - norma postępowania ustanowiona przez państwo(organy państwowe) w następstwie wy konania posiadanej normo dawczej kompetencji prawnej lub w odpowiedni sposób uznana przez państwo, wyrażająca w sposób stanowczy powinność określonego zachowania się określonej osoby lub osób. Formą wyrażania norm prawnych jest język oraz specyficznie prawnicza forma organizacji tekstu, jaką ustawy, rozporządzenia, uchwały itd. Normie prawnej przypisuje się powszechnie charakter językowy, uznając ją zazwyczaj za element składowy języka prawnego. Norma postępowania łączy w sobie elementy języka prawnego i języka prawniczego.;
Norma prawna jest językową regułą postępowania, która jest wytworem rekonstrukcji z elementów rozczłonkowanych w przepisach prawnych zawartych w aktach normatywnych, dokonanej według przyjętego wzorca określonego przez doktrynalne twierdzenia o strukturze norm, a ponadto jest regułą wyinterpretowaną z wyrażeń składających na kompletową (zrekonstniowaną) normę- a zatem normę prawną charakteryzuje to. że jest wypowiedzią jednoznacznie określającą osobę, sytuację oraz nakazane( zakazane) zachowanie się . Norma prawną poza tym. że jest wypowiedzią stnikturabiie kompletną! zawiera wszelkie elementy składowe wymagane przez doktrynalne twierdzenia dotyczące stmktury normy), to jeszcze traktowana jest jako wytwór procesu wykładni prawa( norma jest zinterpretowana przepisem ). W koncepcji tej rozróżnienie na normę prawną i przepis prawny ma charakter radykalny. Bywają jednak i propozycje odmienne, mniej radykalne, np traktujące normę prawną jako wypowiedź rekonstruowaną z elementów językowych zawartych w przepisach prawnych ( norma jest tu rozumiana jako wypowiedź strukturalnie odmienna od samego przepisu prawnego), jednak już bez stawiania jej wymogu jednoznaczności. Cechę jednoznaczności uzyskiwać ma dopiero wyinterpretowany z normy wzór zachowania. W tym ujęciu przedmiotem wykładni jest zatem norma prawna, a