12432

Bibliografia

•    M. Kalecki Prace z teorii koniunktury 1933-1939, Warszawa 1962 oraz Teoria dynamiki gospodarczej. Warszawa 1954.

•    M. Nasiłowski Systemy rynkowe. Key Teax, Warszawa 1998 Polityczny cykl koniunkturalny

Brak wersji przejrzanej Polityczny cykl koniunkturalny

Prekursorem koncepcji politycznego cyklu koniunkturalnego był polski ekonomista Michał Kalecki Dowodził on. że interwencjonizm państwowy, nakierowany na eliminację cyklu koniunkturalnego i utrzymanie pełnego zatrudnienia w długim okresie, nie przyniesie zamierzonych rezultatów. Ekspansywna polityka fiskalna. stymulująca popyt globalny oraz tworzenie państwa opiekuńczego spowoduje rozlużnierue dyscypliny wśród pracowników i spadek wydajności pracy oraz groźbę inflacji. Jedynym rozwiązaniem będzie zastosowanie restrykcyjnej polityk] budżetowej.

W drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku sformułowana została „właściwa" teoria politycznego cyklu koniunkturalnego. Zakłada ona. że przebieg cyklu koniunkturalnego jest modyfikowany przez polityków, którzy manipulują instrumentami polityki makroekonomicznej (narzędzia polityki monetarnej i fiskalnej) w celu pozyskania wyborców i zapewnienia sobie reelekcji. Teoria ta wyjaśnia zatem dość regularne zmiany priorytetów polityki gospodarczej w państwach demokratycznych. Badania empiryczne dowodzą, iż np. w krajach należących do Unii Europejskiej obecne są działania mające na celu „podretuszowanie” stanu koniunktury przed wyborami w celu zjednania sobie elektoratu.

Zgodnie z omawianą koncepcją, wyborcy mają krótką pamięć, są krótkowzroczni, a więc bardzo podatni na manipulację i pozostają pod wpływem bieżącej sytuacji gospodarczej. Odpowiednio wcześniej rząd stosując restrykcyjną politykę fiskalną i monetarną doprowadza do pogorszenia stanu koniunktury. Natomiast tuż przed wy borami, za pomocą polityki ekspansywnej, wywołane zostaje ożywienie gospodarcze, połączone nierzadko dodatkowo np. z wprowadzeniem ulg podatkowych dla poszczególnych grup społecznych. Nagromadzone w czasie kryzysu rezerwy produkcyjne pozwalają na silną dynam izację wzrostu gospodarczego znacznie wykraczającą ponad długookresowy trend. Społeczeństwo ma wrażenie, że ekipa rządząca opanowała kryzys i poparcie dla niej wzrasta.

Konsekwencjami takiego oportimistycznego manipulowania gospodarką są: wzrost inflacji spadek oszczędności i inwestycji, zmniejszenie dochodów rozporządzanych a nawet zaburzenia równowagi handlowej kraju. Wobec tego po wyborach rządzący podwyższają podatki ograniczają wydatki paiistwa. pozwalają na ograniczenie podaży pieniądza i wzrost stóp procentowych itd.

Występowanie politycznego cyklu koniunkturalnego jest kwestionowane przez wielu ekonomistów. Z drugiej jednak strony liczne badania empiryczne potwierdzają istnienie opisanych wyżej zależności Praca Alesina, Cohena i Roubiniego z 1992r. obnażyła nawet tzw. polityczny cykl pieniężny w Niemczech, podważając niezależność Bundesbanku.

Literatura:

Podstawowa

D. Belg - Makroekonomia

W. Balicki - Makroekonomia WSB P-ń

Uzupełniająca

Podstawy ekonomii - praca zbiorowa pod red. R. Mileckiego Wybrane problemy ekonomii - praca zbiorowa pod red. Polszakiewicz Makro i Mikro Ekonomia. Podstawowe problemy. S. Marciniak (p.z) Makroekonomia - M. Noga Makroekonomia -M. Szczepanie L Pojęcie ekonomii

2