12548

różny był tryb wybieralności. Często dochodziło do elekcji w obrębie dynastii, albo z kolei tylko z obcej dynastii wchodzili w grę - były różne założenia.

Kolejne rozróżnienie monarchii: o Monarchie czyste:

Formy historyczne monarchii:

■ Starożytne monarchie despotyczne, czyste jednowładztwo

■ Bliskiego wschodu

■ Orientalne imperia -np. japońskie

■ Późnorzymski dominat - zrównoważenie cesarza z bogiem - cesarstwo bizantyjskie.

■ Wczesnośredniowieczna monarchii patrymonialnej

■ Nowożytna monarchia absolutna - nieskrępowana całkowita; dochodziło do eliminacji ciał -pośredniczących sprawowaniu władzy. Ograniczono prawa naturalne. Monopol w tworzeniu prawa. Obecnie - emiraty arabskie, królestwa arabskie.

o Monarchie mieszane (zmieszane) - mamy do czynienia ze współudziałem rządzenia nie tylko monarchy, ale także społeczeństwa. Mamy pierwiastki jednowładztwa elementami demokracji i arystokracji.

Złoty środek - powszechne przekonanie , że lepszą formą będzie model mieszany. Każda z tych form ustrojowych ma swoje do dobre i złe strony, dlatego jest przekonanie, żeby je łączyć i rozważać , które z nich można wykorzystać.

Przykłady:

■ Królestwa greckie

■ pierwsza faza imperium rzymskiego

■ monarchia stanowa (ograniczona przez stany duchowne, mieszczańskie)

■ monarchia republikańska w Polsce od XVI do XVIII w.

■ monarchia konstytucyjna - np. monarchia lipcowa, habsburska itd. Tutaj władca dzielił się z przedstawicielami np. prowincji

^a monarchia parlamentarna

Arystoteles podkreślał znaczenia prawa , gdzie królestwo jest oparte na prawie.

Znaczenie monarchii w sensie praktycznym w dzisiejszej Europie jest już niewielki, ale nadal dostarcza pewnej wiedzy, pewnego pierwiastka, gdzie przenika do konstytucji w państwach republikańskich. Prezydent - jego pozycja konstytucyjna, jest nawiązaniem do pozycji konstytucyjnej monarchii w Wielkiej Brytanii. Powołuje rząd, uosabia autorytet. Prezydent jest uosobieniem monarchy w monarchii parlamentarnej.

2. Demokracja również odegrała ważną rolę, występowała w Grecji starożytnej, potem jej długo nie było i pojawiła się dopiero około XIX wieku. Taka forma, która Arystoteles określił jako rządu ogółu. Samo pojęcie zostało wprowadzone przez sofistów. Demokracją jest każdy ustrój polityczny opartym na założeniu iż źródłem i podmiotem władzy zwierzchniej jest lud. W konsekwencji takiego założenia istnieją kraje, gdzie faktycznie szerokie rzesze społeczne uczestniczą w sprawowaniu władzy i te rządy będziemy nazywali demokracjami. W zależności od konkretnych historycznych okoliczności pojęcie 'rządzący lud' odnosiło się do różnej odsetkowo ilości ludności; nie zawsze było to samo, bo lud składał się różnych części ogółu ludności. Były takie czasy, że mianem ludu określano klasy niższe (zwłaszcza podczas rewolucji Francuskiej, bolszewickiej tak określano lud). Wyższe klasy nie mogą zaliczać się do ludu, bo są wrogie. Obecnie zlikwidowano większość cenzusów (ograniczeń). Od demokracji należy odróżnić demokratyzm - ideologia społeczna, która postuluje i uzasadnia demokratyczny typ ustroju; pojmowanie demokracji liberalnej, jedynego ustroju , który jest uprawniony, reszta ustrojów nie jest uprawniona, jest zdegradowana. W dzisiejszych