1349

Pytanie 1. Główne zmiany w systemie bankowym w Polsce po 1989 roku.

W 1988 roku władze państwowe postanowiły całkowicie przebudować polski system bankowy, co miało nastąpić w kilku etapach:

1. powstanie nowego systemu prawnego: ustawa Prawo bankowe i ustawa o NBP,

Dnia 31 stycznia 1989 roku weszła w życie ustawa Prawo bankowe, która: zobowiązywała banki do utrzymywania płynności płatniczej,

•    wprowadzała rozwiązania służące zapewnieniu bezpieczeństwa środków pieniężnych powierzonych bankom przez klientów, do rozwiązań tych można zaliczyć:

•    zapobieganie nadmiernej koncentracji kredytów,

•    zapobieganiu nadmiernym inwestycjom kapitałowym,

•    nadzór nad działalnością banków, który został usytuowany w banku centralnym, jako Gtówny Inspektorat Nadzoru Bankowego,

•    ustalenie zasad dotyczących uzdrawiania banków, ich likwidacji i ogłaszania upadłości.

Nowe prawo bankowe odstąpiło od podziału jednostek prowadzących działalność gospodarczą na jednostki gospodarki uspołecznionej i nieuspołecznionej. Osoby prawne i fizyczne otrzymały prawo swobodnego wyboru banku, z którego usług chciały by korzystać.

Dnia 31 stycznia 1989 roku weszła w życie ustawa o NBP zgodnie, z którą NBP jest:

•    centralnym bankiem państwa,

•    bankiem emisyjnym,

•    bankiem prowadzącym działalność umacniającą pieniądz polski,

•    bankiem współdziałającym w kształtowaniu polityki gospodarczej państwa,

•    bankiem prowadzącym działalność kredytowa dla Innych banków (kredyty refinansowy),

•    bankiem prowadzącym rachunki innych banków, budżetu I jednostek budżetowych,

•    bankiem gromadzącym rezerwy obowiązkowe,

•    wykonuje nadzór nad działalnością bankową.

2. wyodrębnienie z NBP kas oszczędności i banków komercyjnych,

W styczniu 1989 roku uchwalono nowe prawo bankowe i ustawę o Narodowym Banku Polskim, które staiy się przyczyną rewolucyjnych zmian w systemie bankowym. Banki staiy się przedsiębiorstwami działającymi na zasadach konkurencji, których zasadniczmy celem jest zysk, natomiast Narodowy Bank Polski, jako bank centralny, przestał pełnić funkcję banku komercyjnego.

Zapoczątkowana w 1989 roku reforma NBP doprowadziła do utworzenia na bazie struktur lokalnych NBP 9 dużych regionalnych banków komercyjych. Powstałe w ten sposób banki rozpoczęty działalność 1 lutego 1989 roku. Do tej grupy należały:

•    1 stycznia 1988 r. kasy oszczędności i utworzono odrębny bank - PKO,

•    1 lutego 1989 r. (na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 11 kwietnia 1988 r.) zostato powołanych 9 banków państwowych:

I. Bank Gdański w Gdańsku,

ii.    Bank Śląski w Katowicach,

iii.    Bank Przemysłowo-Handlowy w Katowicach,