• transport kołowy lądowy
im informacja szybciej krąży tym cywilizacja jest lepiej rozwinięta
• zaawansowany zapis cyfrowy — ryty potem przekształcone w bardzo skomplikowane zapisy — spójny zapis cyfrowy - stosowany w różnych dziedzinach np. rachunkowość.
• Rozwinięta medycyna
• wykształcone pismo — najpierw klinowe, potem b. rozwinięte
• za pomoc liczby i pisma skonstruowano takie pojęcia jak np. weksel, kredyt — na glinianych tabliczkach
regularnie używanie weksla!
• KONTO — prototyp konta; pewien zapis na tabliczce glinianej, który odnotowywał stan posiadania
• UR, URUK, ŁASZ, LAGASZ, EMMA — rozkwitały do 2334 r p. n. e. Kiedy Sumerowie stali się częścią innej cywilizacji — Sumero-Akad (rozproszenie tywaliżujących ze sobą miast osłabiło byt cywilizacji sumeryjskiej)
• bardzo dobrze wykorzystuje warunki naturalne
• stał się spichlerzem — zboże głównym płacidłem Egiptu
• rzeka, która wylewa. Trzeba było przewidzieć kiedy — czerpanie z wiedzy sąsiednich cywilizacji — transfer wiedzy
• sprowadzano metale
— z Cypru - miedź, cyna
— Lewant - drewno
— Azja Mniejsza — żelazo
(i za to wszystko płacono zbożem)
• doskonale rozwinięte rzemiosło, np. ceramika; produkcja szkła
• rozwój nauk — medycyna, prawo, inżynieria
• sztuka budowania statków żeglugi śródlądowej
• „przesyt i dobrobyt usypia” -* Egipt stał się niezbyt czujny, brak zainteresowania handlem dalekomorskim, uśpienie (podobnie Chiny)
Indie
2800 1. p. n. e. - 2000 1. p. n. e. -* pełnia rozkwitu cywilizacji
• wykorzystano położenie
• kumulacja zdobyczy cywilizacji chińskiej i basenu Morza Śródziemnego
• dobra organizacja społeczeństwa - wyraźne warstwy społeczne, kastowość (przetrwała do dziś - fenomen kultury hinduskiej)
• dobra organizacja pracy
• umiejętność wypalania cegły — rozwój architektury
• prężne ośrodki miejskie — Mohendżo-Daro
• dobrze zaplanowane miasto - dobrze zorganizowana komunikacja ~ system dróg wewnętrznych
Cywilizacja upadła — bo samodzielne miasta-państwa rywalizowały ze sobą, nie stworzyły zjednoczonej sieci miast
Chiny
6 tys. 1. p. n. e. - 2800 r. p. a e. -* prężna cywilizacja
2