skanuj0006 (126)

154 Stanisław Witold Kłopot

Prawidłowość stwierdzona przez A. Jagielskiego, że im dalej od centrum, tym. mniejsza gęstość zaludnienia, w świetle wyników NSP z 1978 roku, mimo intensywnej zabudowy osiedlowej na kierunku zachodnim, pozostawała aktualna.

Strefa śródmiejska miała bardzo niskie odsetki ludności w wieku przedprodukcyjnym. Udział osób tej kategorii wiekowej wynosił 15,6% wszystkich mieszkańców strefy. Istniały rejony, np. rejon 6 (rej. pl. Dzierżyńskiego), w których liczba dzieci była niższa od liczby emerytów. Również niektóre rejony ze strefy osiedli śródmiejskich miały wyższy wskaźnik emerytów niż dzieci (Zacisze, Zalesie, Dąbie, Sępolno). Wyraźnie więc czas zasiedlenia poszczególnych części miasta determinował strukturę wieku ludności w niej zamieszkałej.

Generalnie, analiza wyników NSP z 1978 r. upoważnia do stwierdzenia, źe im dalej od centrum miasta, tym silniej wzrasta udział ludności w wieku przedprodukcyjnym w rejonach urbanistycznych, maleje zaś odsetek w wieku produkcyjnym (ryc. 3 i 4). Najwyższe odsetki emerytów występowały w strefie śródmiejskiej, najniższe w strefie osiedli śródmiejskich, w których koncentrowało się nowe budownictwo spółdzielcze. Również w strefie śródmiejskiej gospodarstwa domowe są najmniejsze, największe gospodarstwa domowe występowały natomiast najczęściej na terenach wiejskich, przyłączonych do miasta (ryc. 5).

Ludność Wrocławia użytkowała zasoby mieszkaniowe o różnym czasie budowy, wyposażeniu w instalacje techniczne i wielkości mieszkań. Budynki wybudowane przed 1944 rokiem są skoncentrowane w strefie śródmiejskiej, na północ od Rynku (ryc. 6). Jest to zabudowa zwarta, pochodząca z XIX i początku XX wieku, o znacznym stopniu zużycia technicznego i moralnego, niskim standardzie mieszkań. Strefa osiedli śródmiejskich i strefa osiedli peryferyjnych posiadała znaczniej zróżnicowaną zabudowę.

Standard wyposażenia w instalacje ilustruje rycina 7, na której przedstawiono odsetki mieszkań wyposażonych w ustęp spłukiwany wodą, w poszczególnych rejonach urbanistycznych. Przyjęty wskaźnik lepiej charakteryzował standard mieszkań niż zwykle stosowany: wyposażenie w instalację wodociągową. Pozwalał bowiem na ostrzejsze pokazanie zróżnicowania standardu wyposażenia w mieszkaniach strefy śródmiejskiej, które z reguły posiadały wodę w mieszkaniu. Najwyższe odsetki mieszkań wyposażonych w WC występowały w osiedlach spółdzielczych i osiedlach o przewadze zabudowy jednorodzinnej: Biskupin, Zalesie, Zacisze, Sępolno, Grabiszyn i Grabiszynek. Najsłabiej wyposażone były rejony peryferyjne i rejony o przewadze starej c2ynszowej zabudowy w strefie śródmiejskiej.

Zróżnicowanie społeczne w rejonach urbanistycznych ilustruje udział robotników wśród ogółu zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej zamieszkujących poszczególne rejony urbanistyczne. Wśród ogółu zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej odsetek robotników wynosił w 1978 r. 46,0% i stanowił granicę pomiędzy dwoma typami osiedli: robotniczym i inteligenckim, a ściślej pracowników umysłowych.