J- ilość pieniądza potrzebnego do obiegu
T- suma cen towarów i usług przeznaczonych na rynek
K- wartość transakcji kredytowych
B- wartość transakcji kompensacyjnej
Z- spłata zobowiązań w danym okresie
S- średnia szybkość obiegu pieniądza
Twierdzi się. że suma cen towarów i usług(T) przeznaczonych do sprzedaży wyznacza zapotrzebowanie na pieniądz jako środek cyrkulacji.
Zapotrzebowanie pieniądza jako środka płatniczego jest określana przez spłatę zobowiązań w danym okresie(Z)- powoduje potrzebę zwiększenia ilości pieniądza w obiegu.
Im pieniądz szybciej krąży, tym mniej go potrzeba do obiegu.
Inflacja- za dużo pieniądza na rynku.
Krvzvs niedoboru- pieniądze były, ale nie było nic do kupienia( lata 80-te)
Deflacia- mało pieniądza- dużo towarów i usług, doprowadza do nieprawidłowego wykorzystania wyprodukowanych towarów.
2. Prawo Greshema- Kopernika- dotyczy pieniądza kruszcowego. Pieniądz gorszy wypiera z rynku pieniądz lepszy. Warunkiem koniecznym do funkcjonowania tego prawa w systemie pieniądza pełnowartościowego jest występowanie różnicy między ustawowym kursem kruszcu a rynkowym kursem. Pieniądzem dobrym był ten, którego wartość rynkowa była niższa od urzędowej. Natomiast jeżeli była wyższa to znikał z rynku.
Przypadki kiedy to prawo działa:
• Kiedy prawnym środkiem płatniczym obok pieniądza papierowego jest kruszcowy, znika on z rynku a zostaje bezwartościowe banknotowe.
• Gdy wartości materiału pieniężnego monet zdawkowych rośnie tak bardzo, że zaczyna przewyższać nominał( nadwartościowe).
3. Prawo powrotnego strumienia pieniądza- odnosi się do pieniądza, który wchodzi do obiegu w formie kredytu udzielonego przez emitenta. Istnieje on czasowo, ponieważ kredyt ulega spłacie. Strumień wychodzący do obiegu jest równy stawce pieniądza, który wraca z obiegu. Warunkiem jest spłata kredytu.
WYKŁAD 2
Popyt na pieniądz-jest to pożądany przez prywatne podmioty niefinansowe. czyli gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa stan ich zasobów kasowych. Zakłada się. że podmioty gospodarcze chcą posiadać określony zasób pieniądza oprócz innych aktywów, tj. papiery wartościowe, aktywa rzeczowe. Podstawą pomiaru tego zasobu może być jego wartość nominalna lub realna. W zależności od tego czy podmioty gospodarcze uwzględniają siłę nabywczą decydując się na przechowywanie swoich zasobów pieniężnych czy też nie.
Teorie:
1. Ilościowa-pierwsze ślady można odnaleźć w rozważaniach Bodina w 1568r.
Uważał on, że napływ złota i srebra do Francji po odkryciu Ameryki spowodował wzrost cen w tym kraju. Pełna prezentacja tej teorii została dokonana przez Davida Fume'a w 1752r. w jego traktacie o pieniądzu. Zgodnie z nią poziom cen towarów i usług występujących na rynku zależy od ilości pieniądza krążącego w obiegu na tym rynku. Im więcej go krąży, tym ceny są wyższe i odwrotnie.
• Pieniądz służy tylko jako środek cyrkulacji- jest gromadzony jedynie w celach transakcyjnych, a wydatki rozkładają się równomiernie w całym okresie. Wysokość zasobów transakcyjnych zależy od wartości transakcji i długości okresu płatności. Dodatkowe czynniki to: tempo realizacji wydatków między kolejnymi momentami otrzymywania dochodów, technika rozliczeń, bieżąca stopa procentowa.
2