14964

-Fei

mo

-Ge

nofirp jednostki w trakcie rozwoju zależy od genotypu oraz od czynników środowiskowych, które dyfiKiijąco wpływają na cechy ilościowe

> w sposób bezpośredni i niezmienny determituje cechy jakościowe za- realizacja fenotypu na podłożu ókreslonego genotypu. \V tym di

uje dostrajanie

ypu na podłożu ókre sloiu ?go genotypu. W tym procesie następnie dost egzogehne mogą wywoływać fenotypowd efekt podobny do tego. Który jest

ugeneza- reanząci, frnokopia- czynniki zdeterminowany genetycznie -rezystejięja- opór stawiany przez jozwjjający się pr odkształcić plastyczne struktury biologiczne ustroju •organizm człowieka przeciwstawia

się organizm e stosunku do czynników środowiska, które może

_____________ ____________się zmianom zachodzącym w jego środowisku wewnętrznym i

zewnętrznym. Na skutek tego fenotyp może się odpowiednio zmienia-plastyczność. lub pozostaje niezmienióny-kanalizacia.

Teoria limitowanego ukierunkowania rozwoju (Wolański):

-rozwói osobnika przebiega według własnego szlaku rozwojow

voj

roz woiowym -een yy żale -kanał

rozwojowego w określonym genetycznie kanale

w trakcie ant os

ypy o podobnym lub zblizom m wyposążemu genetycznym kształtują swoje cechy w trakcie ontogenezy zhości od dziedzicznego genetycznie zdeterminowanego tempa rozwoju i czasu jego wyhamowania, rozwoju dapego osobnika zależy od stopnia heterozygotyczności jego genotypu, bowiem

etermumje granice zakresu zmienności. Nosiciele nęierozygdtycznych genotypów mają " awcząw różnych środowiskąch. Realizacja yvłaściwego tom rozwojowego, miniowanym genetycznie kanale rozwójowym jest możliwa, gdy czynniki

choroby czy też niedobory

w którym dany czynnik

ł. jego Siły i czasu oddziaływania, w zależności od rodzaju czynnika rozwoj może być realizowany w mzszym lub wyzśzym kanale.

-outogęueza wykazuje zróżnicowanie między osobnicze uwanmkowane gejietycznie i ekologiczne. Fęnotyp , jednpstki w prźebiegii rozsyoju zalezy od genotypu, który w sposób bezposiediu. njezmieimy determinuje cechy lairncn/n.rp nr« rTifuniL-i <rAHn_Wiskowe. które' modyfikująco wpływają na cechy ilościowe.

Cnn,ii«_n,i w_P rozwojowi:

v jakościgwe- zęeterminowąjie genetycznie w

-ęęclu

wpływu ; /\

m i •*r11 v n\\ i

i^W^nwr

owe-

zynmki sg

osób bezpośrędni i niezmienny..Na cechy te nie

ą oara.allefi. a wiec są to cechy n reanich (liczba palców, kręgów), diacych genów o podobnym Kierunku, poligeniczne. gonami Pozostają pod wpływem czynników

owiskowe. Są określone nymi właściwość mm i ni eterminpwane dużą licząsl e zmienność ciągła pomiędzy sl

monogenowe. Cecny te

oied\’nc? ajaposr o działa ajnymi Rai

odrębnymi właściwościami mc - zdeterminowane duża licząs

Izy skrajnymi Kałćg<

_____________________________„ w, które sumują się. Wysokosc dziecka zalezy od genetycznie

Zdeterminowanej wysokości ciała jego rodziców, ale pozostaje pod wpływem takiego czynnika egzogennego jakim je$t.żywienie.    , ,

Ludność dobrze odżvwiona= wyższa niż ludność niedożywiona.

•Genetycznie kontrolowane jest:

•Temporozwoju* Rytm rozwoju*Wymiary bezwzględne •Wrażliwość organizmu na bodźce środowiska Istnieje związek między tempem lub długością trwania rozwoju danej cech a jej ostateczną wielkością. Zaobserwowano, że później dojrzewające dziefi.sąiiie.co wyższe i charąktetyzyją j? niecp dłuższe Kończyny dolne aiyzelj u dojrzewających wcześniej.. Wcześniej dojrzewający są w kązdej Klasie wieku starsi

(jiąrakte ryzuje u środowiskowych

Rozwój podskórnej tkanki tłuszczowej zalezy od genotypu i sposot wanniKujący szczupłą budowę, ciałą i skąpą podęciółkę tłuszczową. Wysokość ciała jesl zależna od wielu genów, które sumują się. Wy:

osobu żywienia. Osobnik może posiadać genotyp

Ipjrzewającydi wcześniej., wcześniej dojrzewający jako dorośli ciężsi njz dojrzewający później. Przypuszcza

tzas j intensywność wytwarzania ąndroget)ów. umiarkowane wydzielanie tych hormonów powoduje rozp omorek we wzrostowych tarczach kości. Zbyt duża koncentracja tego hormonu powoduje zarastame tarcz jstowych i zakończenie wzrastania.

tizjologicznie. a :zas

regulowany jest owoduie rozp tern

*j cechy może przebiegać na wysokim poziomie - dąne dziecko w kązdej klasie.wieku, jtib na iiiskni\ - dzieckojey rnzsze w k

ło osobnika, o

Ższe od s te wieku o

_T jziorn. na jaKim przebiega rozw

również zróżnicowany rytm rozwoju poszczególnych dźieci pozostający w ramach ogólnego p

^,ozw<ii&&

(teryzuje różne tempo rozwoju w poszczególnych

jiiość pojawiania się eżniony od środowiska, ikże rozwój urzenta rozwoju.

nieważ k samego wie rozwojowy.

Genetycznie kontrolowana jest również wrażliwość organizmu na bodźce środowiska £miąny organizmu pod wpływem bodzcow środowiskowych nie zawszę sąproporcjonalne do siły tych bodzcow. Zależą one od zróżnicowanej wrażliwości poszczególnych osobników.

Osoby barfciej wrażliwe ną dany typ bodźca już pod wpływem słabego jego natężenia ulegną tak silnym zmianom, jakie u osoby mało na' dany bodziec wrażliwe) Wystąpią dopiero przy dużym lego natężeniu. . Przykładem iiioj

reagują ną bodziec źywieiupwy luz dzieci lipmpzygotyczne: w warunkach niedożywienia są one iuzsze, ą w , zartnlKach dobrego żywienia Wyższe mz dzieci homózygolyczne wychowywane W’ analogicznych warunkach

i ontogenetycznego. Rytmiczność rozwoju char* tresach ontogenezy.

►Itfeślamjr

tjnetyka i dynamika rozwoju jest różna u różnych dzieci, wobec tego dwoje dzieci, mimo taki ?ku kalendarzowego, może byc różnie zaawansowanych w rozwoju, czyli mogą mieć różny wie!

fgo

•k

być czynniK zywięi źywięmpwy njz d; warunkach dobrego żywienia Wyższe bytowych i podobnie żywione

ia są one logicznyi

Kobiety reagują na .bodźce środowiskowe szybciej i silniej już, mężczyźni, co zabezpiecza ich organ iznuuzed koiiiecżnosciątrwałych zmian. Mężczyźni przystosowują się do zmian środowiska,łątwięj niz kopiety. DO, odchylenia cłiłopca z genetycznie zdeterminowanego toni wystarczą stosunkowo słabe niedożywienie podczas gdy dopiero znacznie poważniejszy niedobór żywności powoduje obserwowanie zmiany u dziewczynki Ponowne dpbre odżywianie łatwo wi Przy znuąnie warunków dziewczęta środowiskowych., w,tym na czynniki cnoroi dziedzicznych i sr.odowiskowycn \y kształtc analizą znueimosa cedl Iznwariangą.

ęa. a znacznie trudniej dziewczynkę, cznąna oddziaływanie czynników

lytowe Stopień udziału czynników enotypowych można mąc IIosct

można ująć ilościową

WARIANCJA

•Jest przeciętnym kwadratem odchyleń wartości fenotyp owy ęh cech poszczególnych obiektów, od icłi średniej arytmetycznej, wprowadzenie jakiegokolwiek npwęgó czynnika oddziałującego ńa cechy tenotypowe.ząwsze zwiększa wariancje, proporcjonalnie do siły działania czynnika Zwiększenie nczby czyiuiików powodujących zróżmcowame cechy fenotypowej wywołuje zwiększenie wariancji.

Ilościowa analiza zmienności cech (wariancja)