POJĘCIE KOSZTU
Pod pojęciem kosztu należy rozumieć celowe (wytworzenie produktu lub usług), wyrażone w pieniądzu (cenach nabycia), ekwiwalentne craz normalne zużycie zasobów przedsiębiorstwa. Pojęciami podobnymi do kosztu, często z nim mylonymi są:
• WYDATEK - czyli każdy rozchód środków pieniężnych na zewnątrz jednostki bez względu na cel tego rozchodu, np. splata raty kredytu
• STRATA NADZWYCZAJNA - obejmująca wszystkie skutki finansowe niepowtarzalnych zdarzeń nie związanych z działalnością jednostki np. skutki klęsk żywiołowych, kradzieży.
W definicji kosztu należy rozróżnić pojęcie kosztów poniesionych oraz dotyczących danego okresu. Zgodnie z zasadą memoriału w rachunku zysków i strat należy ująć wszystkie koszty dotyczące danego okresu sprawozdawczego bez względu na moment jego poniesienia. Tak więc wydatek, który staje się kosztem poniesionym w momencie jego zużycia należy dodatkowo przyporządkować do odpowiedniego okresu sprawozdawczego, jak również w rachunku zysków i strat ujmuje się również koszty przypadające na ten okres sprawozdawczy, które nie zostały poniesione, czyli nie będące jeszcze wydatkami.
WARIANTY EWIDENCJI KOSZTÓW
Ponoszone przez przedsiębiorstwo koszty można ewidencjonować w trzech wariantach:
1. w układzie rodzajowym (tzw. w zespde 4 kont syntetycznych), który odzwierciedla wartość poniesionych w danym okresie kosztów w podziale na amortyzację, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia oraz pozostałe koszty proste.
stosuje się w jednostkach handlowych oraz usługowych, w których ustalenie jednostkowego kosztu wytworzenia usługi jest nieskomplikowane lub nieopłacalne (np. w biurze rachunkowym), a problem produkcji w toku lub kosztów świadczeń na własne potrzeby praktycznie nie istnieje.